ေနာင္ေနာင္ ၊ Arakan Yoma
ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈလက္ရာေတြ၊ ေစတီပုထုိးေတြ ေပါမ်ားၾကြယ္ဝတဲ့ ရခုိင္ေဒသ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈၿမိဳ႕ေတာ္ ေျမာက္ဦးကုိ ယူနက္စကုိ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္ႏုိင္ဖုိ႔ လက္ရွိမွာ ႀကဳိးစားေနဆဲ ကာလျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ယူနက္စကုိအဖြဲ႔ဝင္ အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက သမုိင္းပညာရွင္ေတြ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕ကုိ လာေရာက္ေလ့လာတဲ့အခါ ရခုိင္သမုိင္းပညာရွင္ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းက ဘက္ေပါင္းစုံကေန ပါဝင္ကူညီေပးႏုိင္သူတစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။
“ဆယ္တန္းေအာင္တဲ့အခ်ိန္က်ေတာ့ ကၽြန္မေရြးခ်ယ္လုိက္တဲ့ ဘာသာက သမုိင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္း ဆုိေတာ့ ကၽြန္မ သမုိင္းကုိ ေနာက္ပုိင္းမွာ သိခ်င္လာတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ ရခုိင္ေတြ သမုိင္းကုိ ပုိၿပီး သိခ်င္လာတယ္လုိ႔ ကၽြန္မ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ဆုိေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဌာန္းတဲ့ စာအုပ္ေတြမွာ ရခုိင္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ရခုိင္သမုိင္္းကုိ မသိခ့ဲရပါဘူး။ ကၽြန္မတုိ႔ အေမအေဖေတြ ေျပာျပတဲ့ ယုံတမ္း စကားလုိ္မ်ဳိးျဖစ္ေနတဲ့ ပုံျပင္ေတြကုိပဲ အိပ္ရာဝင္ပုံျပင္အေနနဲ႔ ၾကားခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မက ဆႏၵက ဘာျဖစ္လာလဲ ဆုိေတာ့ ရခုိင္သမုိင္းကုိ သိခ်င္လာတယ္။ ရခုိင္သူတစ္္ဦးအေနနဲ႔ ရခုိင္သမုိင္းကုိ သိခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြ မ်ားလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကၽြန္မသည္ သမုိင္းေမဂ်ာကုိပဲ ေရြးခ်ယ္ၿပီး တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။” လုိ႔ ရခုိင္သမုိင္းပညာရွင္ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းက ေျပာပါတယ္။
ရခုိင္တုိင္းရင္းသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းကုိ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး တာေမြၿမဳိ႕နယ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့တာျဖစ္ၿပီး သူဝါသနာပါရာ သမုိင္းဘာသာရပ္နဲ႔ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ကေန ဘြဲ႔ယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီေနာက္ ဆရာမဟာ သူေမြးဖြားရာ ရန္ကုန္မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕ ေရွးေဟာင္းသုေတသနအဖြဲ႔ကုိ ေျပာင္းေရႊ႕ၿပီး တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု လက္ရွိမွာေတာ့ မိသားစုနဲ႔အတူ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕မွာ ေနထုိင္ေနပါတယ္။
“ကၽြန္မဟာ ေျမာက္ဦးကုိ ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္မ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ ရတဲ့ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဌာနသည္ နန္းေတာ္ကုန္းေပၚမွာ ရွိပါတယ္။ နန္းေတာ္ကုန္းေပၚမွာ ရွိေနတဲ့အခါ အဲဒီနန္းအေပၚမွာ ကၽြန္မ ေနထုိင္ၿပီးေတာ့မွ ရွင္ဘုရင္ေတြသည္ ရခုိင့္ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကုိ ဘယ္လုိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့လဲ။ ဘယ္လုိ စီမံခန္႔ခြဲခဲ့လဲဆုိတာ ကၽြန္မ အရမ္း သိခ်င္လာပါတယ္။ ဒီနန္းႀကီးကုိ ဘယ္လုိ တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီးေတာ့မွ ဒီေနရာကေနၿပီးေတာ့ ဗဟုိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ဘယ္လုိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့လဲ။ အေဝးၿမဳိ႕ရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ဘယ္လုိ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီးေတာ့မွ တုိင္းျပည္ကုိ ဘယ္လုိ ကာကြယ္ခဲ့လဲ ဆုိတာ သိခ်င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ကၽြန္မသည္ မဟာဝိဇၨာဘြဲ႔ ဒီ ေျမာက္ဦးေခတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ Chapter ၃ ခုလုံး အခန္းသုံးခန္း စနစ္တက် ခြဲၿပီးေတာ့မွ ေျမာက္ဦးေခတ္ဗဟုိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ကၽြန္မ ေလ့လာပါတယ္။ ၿပီးတဲ့အခါ အေဝးၿမဳိ႕ရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ကၽြန္မ ေလ့လာၿပီး၊ ေျမာက္ဦးေခတ္ ကာကြယ္ေရးကုိလည္း ကၽြန္မ ေလ့လာပါတယ္။ ေလ့လာတဲ့ေနရာမွာ အနီးကပ္ ကၽြန္မကုိ သင္ၾကားျပသေပးတာကေတာ့ ကၽြန္မရဲ႕ ဆရာလည္း ျဖစ္တယ္။ အမ်ဳိးသားလည္း ျဖစ္တယ္။ ဦးဦးသာထြန္းရဲ႕သား ဦးေက်ာ္ထြန္းေအာင္ပါ။ ကၽြန္မကုိ အနီးကပ္သင္ၾကားျပသခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။” လုိ႔ ေဒၚခင္သန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ လက္ရွိမွာလည္း ဆရာမက ေျမာက္ဦး ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေဒသ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔မွာ ဥကၠဌ တာဝန္ ယူထားသလုိ ရခုိင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ဥပေဒအႀကံေပးအျဖစ္နဲ႔ လုပ္ကုိင္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။
“ကၽြန္မတုိ႔ အခု ယူနက္စကုိ ဝင္ဖုိ႔အတြက္ ေကာ္္မတီ ၁၆ ဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့မွ မိမိတုိ႔ ေကာ္မတီ ၁၆ ဖြ႔ဲအေနနဲ႔ ေကာ္မတီက တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ရတဲ့အလုပ္ေတြကုိ အားလုံး လုပ္ရတယ္။ လုပ္တဲ့အခါ ကၽြန္မ တာဝန္ယူထားရတဲ့ သမုိင္း အေထာက္အထား ရွာေဖြေရး ဥကၠဌ တာဝန္ကုိ ကၽြန္မ ယူပါတယ္။ ယူနက္စကုိ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ကမၻာ့က ပညာရွင္ေတြ ေမးလာသမွ် သမုိင္းေၾကာင္းေတြ၊ အေထာက္အထားေတြ အားလုံးကုိ ကၽြန္မသည္ ေပစာ၊ ေက်ာက္စာ၊ ေျမျပင္ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ လုိအပ္တာေတြ အားလုံးကုိ ကၽြန္မ ရွာေဖြ ေပးပါတယ္။ ေျမျပင္ကုိလည္း ျပလာေပးပါတယ္။” လုိ႔ ေဒၚခင္သန္းက ဆက္ေျပာပါတယ္။
အမ်ဳိးသားျဖစ္သူကလည္း ရခုိင္သမုိင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သုေတသနျပဳတဲ့ေနရာမွာ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားသူတစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ စိတ္တူ ကုိယ္တူ ဝါသနာ တူတဲ့သူနဲ႔ ေရစက္ဆုံခဲ့တဲ့ ဆရာမအတြက္ ႀကီးမားတ့ဲ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ကေတာ့ ဝါသနာပါရာ သမုိင္းပညာကုိ ခင္ပြန္းျဖစ္သူဆီက အနီးကပ္ ေလ့လာသင္ယူခြင့္ရခဲ့တာပါ။
“သွ်စ္ေသာင္းရွိၿပီးေတာ့မွ ကုိးေသာင္းလည္း ရွိတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ကၽြန္မ ေယာက်္ားကုိ ကၽြန္မ အၿမဲတမ္းေမးပါတယ္။ ကုိးေသာင္း ဘုရား ဘယ္မွာလဲ။ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားေတာ့ ျမင္ရၿပီ။ ကုိးေသာင္းဘုရား ဘယ္မွာလဲ ဆုိၿပီး။ ေတာင္ႀကီးကုိပဲ ထုိးထုိးျပတယ္။ ဒီေနရာက ကုိးေသာင္းဆုိၿပီး။ ထုိးထုိးျပေတာ့။ ဘယ္လုိမွ မေက်နပ္ဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔ ဒီေတာင္ႀကီးကုိ ကုိးေသာင္းလုိ႔ ေျပာရတာလဲ။ ဘာလုိ႔ဆုိ ကၽြန္မအေနနဲ႔ ေတြးေတာ့ ေျမႀကီးေတြ ဖုံးၿပီးေတာ့မွ သစ္ပင္ေတြေပါက္ေနတာ။ ဘယ္ေနရာက ၾကည့္ၾကည့္ ေတာင္ႀကီးပဲ ျမင္ရတယ္။ ဒါ ကုိးေသာင္းလုိ႔၊ ဘုရားလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မျဖစ္ဘူး။ အဲဒီအခါ ကၽြန္မတုိ႔ကေနၿပီးေတာ့မွ ကုိးေသာင္းဆုိတဲ့ဟာသည္ ဘယ္လုိ တည္ေဆာက္တာလဲ ႏုိင္ငံေတာ္က အႀကီးအကဲေတြကလည္း ကၽြန္မတုိ႔ ရွင္းျပတဲ့အခါက်ေတာ့ ကုိးေသာင္းျပေတာ့လည္း ကၽြန္မတုိ႔ ေတာင္ႀကီးကုိ ျပေတာ့လည္း ႏုိင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲေတြကလည္း ကုိးေသာင္း တူးလုိက္ရင္ ဘယ္လုိ ထြက္မလဲ၊ တူးကြ ဆုိၿပီးေတာ့မွ ေျပာေတာ့ ကၽြန္မေယာက်္ားက တက္ထရြန္ပိတ္စေပၚမွာ ကုိးေသာင္းဘုရားရဲ႕ တည္ေဆာက္ပုံကုိ ဆြဲျပတယ္။ အဲဒီအတုိင္း ထြက္ႏုိင္မလားဆုိေတာ့ ထြက္ႏုိင္တယ္ဆုိေတာ့ သူတုိ႔ ခ်ေပးတဲ့ ဘတ္ဂ်တ္အရ ကၽြန္မတုိ႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ကုိးေသာင္းႀကီးကုိ တူးတယ္။ တူးတဲ့အခါ ကၽြန္မတုိ႔ ပထမ ခ်ေပးတဲ့ မူၾကမ္းအတုိင္းပဲ ထြက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္မေယာက်္ားကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲေတြက ေျပာတယ္။ မင္းလူဝင္စားလား ဆုိၿပီးေတာ့။ ကၽြန္မတုိ႔လင္မယား ရယ္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အရမ္းလည္းေပ်ာ္ပါတယ္။” လုိ႔ ေဒၚခင္သန္းက ကုိးေသာင္းဘုရား တူးေဖာ္ရရွိခဲ့မႈအေပၚ ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပပါတယ္။
အရြယ္သုံးပါးထဲက သက္ႀကီးပိုင္းကုိ စၿပီး လွမ္းေနတဲ့ အရြယ္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္း ႀကဳံေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲတစ္ခုက လမ္းေကာင္းေကာင္း မေလွ်ာက္ႏုိင္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
သမုိင္းအေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စိတ္ေရာကုိယ္ပါ ႏွစ္ၿပီး လုပ္ကုိင္တတ္တဲ့ ဆရာမေဒၚခင္သန္းမွာ စုိးရိမ္ပူပန္ရမယ့္ ေနာက္ထပ္ ႀကီးမားတဲ့ အခက္အခဲတစ္ခုကလည္း ရွိေနပါတယ္။
“ကၽြန္မ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ထဲမွာ ႀကီးႀကီးမားမား ျပႆနာကေတာ့ သမုိင္းစာအုပ္ေတြ၊ သမုိင္းအေထာက္အထားေတြ ရွာေဖြဖုိ႔အတြက္ ကၽြန္မေယာက်္ားလုိ ပညာရွင္နဲ႔ ကၽြန္မ ႀကဳံခဲ့လုိ႔။ ဒါဆုိ ေနာင္လာေနာက္သားေတြက ဒီလုိမ်ဳိး မႀကဳံရင္ ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈသမုိင္းကုိ ဘယ္လုိ သိၾကမွာလဲ။ သမုိင္းသည္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေပ်ာက္ကြယ္လုဆဲ ျဖစ္ေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါကေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ စိန္ေခၚမႈပါ။ ဆုိေတာ့ ေတြ႔ႀကဳံရမယ့္ အခက္အခဲကေတာ့ ဒါေတြအတြက္ ကၽြန္မ အၿမဲတမ္း ရင္ပူပါတယ္။ အၿမဲတမ္း စိတ္ပူပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ကၽြန္မသည္ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သင္တန္းပုိ႔ခ်ဖုိ႔အတြက္ အၿမဲတမ္း အဆင္သင့္ျဖစ္ေနတာ။ သူနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္ေတြကုိ ထုတ္ေဝဖုိ႔အတြက္လည္း ေငြေၾကးရရွိမႈအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးမွ အၿမဲတမ္း ႀကဳိးစားေနတာ။ ကၽြန္မ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕ကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းခ်င္ပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈအေမြႏွစ္ေဒသသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းရာနယ္ေျမ ျဖစ္ခ်င္ပါတယ္။ အလုိခ်င္ဆုံးကေတာ့ စစ္မဲ့ဇုန္ပါ။ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ကုိ အားလုံးက ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးတာကုိ ကၽြန္မ လုိခ်င္ပါတယ္။””လုိ႔ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဆရာမအေနနဲ႔ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ပုံေတြကုိ သူ႔ရဲ႕ သားသမီးေတြနဲ႔ အနာဂတ္ လူငယ္ေတြကုိ လက္ဆင့္ကမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ဘဝေနဝင္ခ်ိန္ကုိ တရားအားထုတ္ယင္းနဲ႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ျဖတ္သန္းဖုိ႔ ဆႏၵေတြ ျပည့္လုိ႔ ေနပါေတာ့ၿပီ။
617 total views, 1 views today