ေနာင္ေနာင္ ၊ Arakan Yoma

ေရွးေဟာင္းယဥ္က်ီးမႈလက္ရာတိ့၊ စာတီ ပုထုိးတိ့ ေပါၾကြယ္ဝေရ ရခုိင္ေဒသ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈၿမဳိ႕ေတာ္ ေျမာက္ဦးကုိ ယူနက္စကုိ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္ႏုိင္ဖုိ႔ လက္ဟိ့မွာ ႀကဳိးစားနီဆဲ ကာလျဖစ္ပါေရ။

ေဒပုိင္ ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ေနၿပီးေက ယူနက္စကုိ အဖြဲ႔ဝင္ အႀကီးအကဲတိ့နန္႔ ႏုိင္ငံတကာက သမုိင္းပညာရွင္တိ့ ေျမာက္ဦးကုိ လာပနာ ေလ့လာေရအခါ ရခုိင္သမုိင္းပညာရွင္ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းက ဘက္ေပါင္းစုံကနီ ပါဝင္ကူညီပီးနီသူပါ။

“ဆယ္တန္းေအာင္ေရ အခ်ိန္က်ခါ အကၽြန္ ရြီးခ်ယ္လုိက္ေတ ဘာသာက သမုိင္းျဖစ္ပါေရ။ ဇာျဖစ္လုိ႔ဆုိေက အကၽြန္ သမုိင္းကုိ ေနာက္ပုိင္းမွာ သိခ်င္လာေရ။ အထူးသျဖင့္ အကၽြန္ရုိ႕ ရခုိင္တိ့ သမုိင္းကုိ ပုိပနာ သိခ်င္လာေရလုိ႔ ဆုိရဖုိ႔။ ဇာျဖစ္လုိ႔ဆုိေက အကၽြန္ရုိ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဌာန္းထားေရ စာအုပ္တိ့မွာ ရခုိင္နန္႔ ပတ္သက္လုိ႔ ရခုိင္သမုိင္းကုိ မသိခရ။ အကၽြန္ရုိ႕ အမိအဖတိ့ ေျပာျပကတ္ေတ ယုံတမ္း စကားတိ့မ်ဳိးျဖစ္နီေရ ပုံျပင္တိ့ကုိရာ အိပ္ရာဝင္ပုံျပင္အျဖစ္နန္႔ ၾကားခရေရ။ ေယနင့္ အကၽြန္က ဆႏၵက ဇာျဖစ္လာေလ့ဆုိေက ရခုိင္သမုိင္းကုိ သိခ်င္လာေရ။ ရခုိင္သမတစ္ေယာက္အေနနန္႔ ရခုိင္သမုိင္းကုိ သိခ်င္ေရ ဆႏၵတိ့ျဖစ္လာေရ။ ေယဇူးနန္႔လုိ႔ ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီးေရ ေနာက္မွာ အကၽြန္ေရ သမုိင္းေမဂ်ာကုိရာ ရြီးပနာ တက္ေရာက္ခေရ။” လုိ႔ ရခုိင္သမုိင္းပညာရွင္ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းက ေျပာပါေရ။

ရခုိင္တုိင္းရင္းသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေတ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းကုိ ရန္ကုန္၊ တာေမြမွာ မြီးဖြားခစြာပါ။ ယင္းမွာပဲ သူ ဝါသနာပါေရ သမုိင္းဘာသာရပ္နန္႔ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ကနီ ဘြဲ႕ယူခစြာလည္း ျဖစ္ပါေရ။

ယင္းေနာက္မွာ ဆရာမစြာ သူ မြီးဖြားရာ ရန္ကုန္မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခပနာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕ ေရွးေဟာင္းသုေတသနအဖြဲ႔ကုိ ေျပာင္းေရြ႕ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခစြာပါ။

အခု လက္ရွိမွာေတာ့ မိသားစုနန္႔အတူ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕မွာ နီထုိင္ပါေရ။

“အကၽြန္ေရ ေျမာက္ဦးကုိ ေရာက္လာေရ အခ်ိန္မွာ အကၽြန္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခရေရ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဌာနက နန္းေတာ္ရာကုန္းေပၚမွာ ဟိ့ေရ။ နန္းေတာ္ကုန္းေပၚမွာ ရွိေရအတြက္ ယင္းနန္းအထက္မွာ အကၽြန္ေရ နီထုိင္ပနာ ရွင္ဘုရင္တိ့စြာ ရခုိင့္ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကုိ ဇာပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခေလ။ ဇာပုိင္ စီမံခန္႔ခြဲခေလ ဆုိစြာ ကေကာင္း သိခ်င္လာေရ။ ေဒနန္းကုိ ဇာပုိင္ တည္ေဆာက္ခပနာ ေဒနီရာကနီ ဗဟုိ အုပ္ခ်ဳဳပ္ေရးကုိ ဇာပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခေလ။ အဝီးၿမဳိ႕ရြာတိ့ကုိ ဇာပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခေလ။ တုိင္းျပည္ကုိ ဇာပုိင္ ကာကြယ္ခေလ ဆုိစြာတိ့ကုိ သိခ်င္လာေရအတြက္ အကၽြန္ေရ မဟာဝိဇၨာဘြဲ႕ ေဒ ေျမာက္ဦးေခတ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိေရ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ အခန္းသုံးခန္း  စနစ္တက် ခြဲၿပီးေကမွ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဗဟုိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ အကၽြန္ ေလ့လာခပါေရ။ ၿပီးေရအခါ အဝီးၿမဳိ႕ရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ေလ့လာပနာ ေျမာက္ဦးေခတ္ ကာကြယ္ေရးကုိလည္း အကၽြန္ ေလ့လာပါေရ။ ေလ့လာေရနီရာမွာ အနီးကပ္ အကၽြန္ပကုိ သင္ၾကားျပသပီးစြာကေတာ့ အကၽြန္႔ ဆရာလည္းျဖစ္တယ္။ လင္ေယာက်ၤားလည္းျဖစ္တယ္။ ဦးဦးသာထြန္း၏ သား ဦးေက်ာ္ထြန္းေအာင္ပါ။ အကၽြန္႔ကုိ အနီးကပ္ သင္ၾကားျပသပီးခစြာျဖစ္ပါေရ။” လုိ႔ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းက ေျပာပါေရ။

ယင္းအျပင္ လက္ရွိမွာလည္း ဆရာမက ေျမာက္ဦး ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ေဒသ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔မွာ ဥကၠဌအျဖစ္ တာဝန္ယူထားေရပုိင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ဥပေဒ အၾကံပီးအျဖစ္နန္႔ လုပ္ကုိင္နီသူပါ။

“အကၽြန္ရုိ႕ အခု ယူနက္စကုိ ဝင္ဖုိ႔အတြက္ ေကာ္မတီ ၁၆ ဖြဲ႔ ဖြဲ႔ပနာ ယင္းေကာ္မတီတိ့က တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရေရ အလုပ္တိ့ အားလုံးကုိ လုပ္ရေရ။ လုပ္ေတအခါ အကၽြန္ တာဝန္ယူထားရေရ သမုိင္း အေထာက္အထား ရွာေဖြေရး ဥကၠဌ တာဝန္ကုိ အကၽြန္ ယူပါေရ။ ယူနက္စကုိ ပညာရွင္တိ့အေနနန္႔ ကမၻာက ပညာရွင္တိ့ မိန္းလာသမွ် သမုိင္းေၾကာင္းတိ့၊ အေထာက္အထားတိ့ အားလုံးကုိ အကၽြန္ေရ ပီစာ၊ ေက်ာက္စာ၊ ၿမီျပင္အေထာက္အထားတိ့နန္႔ လုိအပ္စြာတိ့ အားလုံးကုိ အကၽြန္ ရွာေဖြ ပီးရပါေရ။ ၿမီျပင္ကုိလည္း ျပလာပီးပါေရ။” လုိ႔ ေဒၚခင္သန္းက ဆက္ေျပာပါေရ။

သူ႔ အမ်ဳိးသားျဖစ္သူကလည္း ရခုိင္သမုိင္းတိ့နန္႔ ပတ္သက္ပနာ သုေတသန ျပဳေရ နီရာမွာ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားသူပါ။ ေဒပုိင္ စိတ္တူ ကုိယ္တူ ဝါသနာတူေရလူနန္႔ ရီစက္ဆုံခေရ ဆရာမအတြက္ ႀကီးမားေရး အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ကေတာ့ ဝါသနာ ပါရာ သမုိင္းပညာကုိ လင္ေယာက်ၤားျဖစ္သူဘားက အနီးကပ္ ေလ့လာ သင္ယူခြင့္ ရခစြာပါ။

“သွ်စ္ေသာင္း ရွိၿပီးေတာ့မွ ကုိးေသာင္းလည္း ရွိေရ ဆုိပနာ အကၽြန္႔အိမ္ရွင္ကုိ အကၽြန္ ရက္ျပတ္ မိန္းပါေရ။ ကုိးေသာင္းဘုရား ဇာမွာလဲ။ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားေတာ့ခါ ျမင္ရဗ်ာလ္။ ကုိးေသာင္းဘုရား ဇာမွာလဲ ဆုိပနာ။ ေတာင္ႀကီးကုိရာ ထုိးျပပါေရ။ ေဒနီရာက ကုိးေသာင္းဆုိပနာ။ လက္ညဳိးနန္႔ ထုိးထုိးျပေရ ယင္းေျမဇာေတာင္ပုံကုိ။ အကၽြန္ ဇာပုိင္ေလ့သင့္ မေက်နပ္။ ဇာျဖစ္လုိ႔ ေဒေတာင္ကုိ ကုိးေသာင္းလုိ႔ ေျပာရစြာလဲ။ ဇာျဖစ္လုိ႔ဆုိ အကၽြန္အေနနန္႔ စဥ္းစားၾကည့္ေက ၿမီတိ့ဖုံးပနာ အပင္တိ့ေပါက္နီေရ။ ဇာနီရာက ၾကည့္ၾကည္ ေတာင္ရာ ျမင္ေရ။ ေဒခ်င့္ ကုိးေသာင္းလုိ႔ ဘုရားလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရေရ အေနထားမ်ဳိး မျဖစ္။ ယင္းအခါ အကၽြန္က ေနၿပီးေက ကုိးေသာင္းဆုိေရဟာသည္ ဇာပုိင္ တည္ေဆာက္ထားစြာလဲ ႏုိင္ငံေတာ္က အႀကီးအကဲတိ့ကလည္း အကၽြန္ရုိ႕ ရွင္းျပေရအခါက်ေက ကုိးေသာင္း ျပေကေလ့ အကၽြန္ရုိ႕ ေတာင္ကုိ ျပေကေလ့၊ ႏုိင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲတိ့က ကုိးေသာင္းတူးလုိက္္ေက ဇာပုံ ထြက္ဖုိ႔လဲ။ တူးဇမ္ ဆုိပနာ ေျပာမွ အကၽြန္႔အိမ္ရွင္က တက္ထရြန္ပိတ္စထက္မွာ ကုိးေသာင္းဘုရား တည္ေဆာက္ပုံကုိ ဆြဲျပေရ။ ယင္းအတုိင္း ထြက္ႏုိင္ဖုိ႔လား ဆုိေက ထြက္ႏုိင္ေရ ဆုိခါ သူရုိ႕ ခ်ပီးေရ ဘတ္ဂ်က္အရ အကၽြန္ရုိ႕ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ ဦးေဆာင္ပနာ ကုိးေသာင္းႀကီးကုိ တူးတယ္။ တူးေရအခါ အကၽြန္ရုိ႕ ပထမ ခ်ပီးေရ မူၾကမ္းအတုိင္း ထြက္လာေရအခါက်ခါ အကၽြန္႔အိမ္ရွင္ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲတိ့က ေျပာေရ။ မင္း လူဝင္စားလား ဆုိပနာ။ အကၽြန္ရုိ႕ လင္မယား ရယ္နီကတ္ရပါေရ။ ယင္းခါက ကေကာင္းလည္း ေပ်ာ္ပါေရ။” လုိ႔ ေဒၚခင္သန္းက ကုိးေသာင္းဘုရား တူးေဖာ္ရရွိခစြာကုိ ျပန္ပနာ ေျပာျပပါေရ။

အရြယ္သုံးပါးထဲက သက္ႀကီးပုိင္းကုိ စပနာ လွမ္းနီေရ အရြယ္ ျဖစ္ေတအေလ်ာက္ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္း ႀကဳံနီရေရ အခက္အခဲတစ္ခုက လမ္းကုိ ကေကာင္း မေလွ်ာက္ႏုိင္ဗ်ာလ္ပါ။

သမုိင္းအေၾကာင္းအရာတိ့နန္႔ ပတ္သက္လုိ႔ စိတ္ေရာကုိယ္ပါ ႏွစ္ပနာ လုပ္ကုိင္တတ္ေတ ေဒၚခင္သန္းမွာ စုိးရိမ္ပူပန္ရဖုိ႔ ေနာက္ထပ္ ႀကီးမားေရး အခက္အခဲတစ္ခုကလည္း ရွိနီပါေရ။

“အကၽြန္ ျဖတ္သန္းခရေရထဲမွာ ႀကီးႀကီးမားမား ျပႆနာကေတာ့ သမုိင္းစာအုပ္တိ့၊ သမုိင္းအေထာက္အထားတိ့ ရွာဖုိ႔အတြက္ အကၽြန္႔ အိမ္ရွင္ပုိင္ ပညာရွင္နန္႔ အကၽြန္ ႀကဳံခလုိ႔။ ေဒပုိင္ဆုိ ေနာက္လာဖုိ႔ ေနာက္သားတိ့က ေဒပုိင္မ်ဳိး မႀကဳံခရေက အကၽြန္ရုိ႕ ယဥ္ေက်းမႈသမုိင္းကုိ ဇာပုိင္ သိကတ္ဖုိ႔လဲ။ သမုိင္းသည္ တျဖည္းျဖည္းနန္႔ ေပ်ာက္ကြယ္လုဆဲျဖစ္နီစြာကုိ တြီ႔ရေရ။ ေဒခ်င့္ကေတာ့ စိန္ေခၚမႈပါ။ ဆုိခါ ေတြ႔ႀကဳံရဖုိ႔ အခက္အခဲကေတာ့ ေဒခ်င့္တိ့အတြက္ အၿမဲ ရင္ပူပါေရ။ အၿမဲတမ္းေလ့သင့္ စိတ္ပူပါေရ။ ေယေၾကာင့္နန္႔ အကၽြန္ေရ ေဒခ်င့္နန္႔ ပတ္သက္ပနာ သင္တန္းပုိ႔ခ်ဖုိ႔အတြက္ ရက္ျပတ္ အဆင္သင့္ ျဖစ္နီစြာပါ။ သူနန္႔ ပတသ္က္ေတ စာအုပ္တိ့ကုိ ထုတ္ေဝဖုိ႔ကုိလည္း ေဖ့သာ ရရွိမႈအေပၚ မူတည္ပနာမွ ႀကဳိးစားေရ။ အကၽြန္ ေျမာက္ဦးကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းခ်င္ပါေရ။ ယဥ္ေက်းမႈအေမြႏွစ္ေဒသသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းရာ နယ္ေျမ ျဖစ္ခ်င္ပါရယ္။ အလုိခ်င္ဆုံးကေတာ့ စစ္မဲ့ဇုန္ပါ။ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ကုိ အားလုံးက ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ပီးစြာကုိ အကၽြန္ လုိခ်င္ပါေရ။” လုိ႔ ဆရာမ ေဒၚခင္သန္းက ေျပာပါေရ။

ေယေၾကာင့္နန္႔ ဆရာမ အေနနန္႔ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ပုံတိ့ကုိ သူ႔ သားသမီးတိ့နန္႔ အနာဂတ္ လူငယ္တိ့ဘားသုိ႔ လက္ဆင့္ကမ္းၿပီးေရေနာက္မွာေတာ့ ဘဝ နီဝင္ခ်ိန္ကုိ တရား အားထုတ္ယင္းနန္႔ အအီးခ်ခ်မ္း ျဖတ္သန္းဖုိ႔ ဆႏၵတိ့ ျပည့္လုိ႔ နီပါဗ်ာလ္။

 772 total views,  1 views today