ထူး၊ ႐ိုးမေရဒီယိုမဂၢဇင္း
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္က ေျမငူကြ်န္းဟာ ပင္လယ္ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚတစ္ခု ျဖစ္တဲ့အလ်ာက္ ေရလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ၾကသလို ေတာင္ယာလုပ္ငန္းကိုလုပ္ကိုင္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အုန္းေတာဆိုတဲ့ ရြာေလးမွာေတာ့ အိမ္တိုင္းလိုလိုမွာ အရက္ခ်က္တဲ့ လုပ္ငန္း ကို လုပ္ကိုင္ရင္းနဲ႔ သက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း ျပဳၾကပါတယ္။
အခုသီတင္းပါတ္မွာေတာ့ ဒီအရက္ခ်က္လုပ္ဖို႔ အဓိကလုိအပ္တဲ့ ကုန္ၾကမ္းပစၥည္းကဘာလဲ။ သဘာဝအရက္ကို ဘယ္လိုခ်က္လုပ္ရသ လဲ။ ဘယ္သူေတြက ေသာက္သုံးၾကသလဲ။ အစုိးရက အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ အရက္၊ ဘီယာေတြနဲ႔ေကာ ဘယ္လို ကြာျခားမႈေတြ ရွိလဲ။ ေတာအရက္ခ်က္လုပ္သူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုအခက္အခဲေတြႀကံဳေနၾကရသလဲ။ စသျဖင့္ အရက္ခ်က္လုပ္သူေတြ ၊ေသာက္သုံးသူ ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းၿပီး တင္ဆက္ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ေတာအရက္”လို႔ အရပ္ကေခၚတဲ့ သဘာဝအရက္ဟာ ဓာတုပစၥည္းေတြမပါ။ ဆန္နဲ႔ တေဆးတို႔ကို အခ်ိဳးတူေပါင္းစပ္ၿပီး ထုတ္လုပ္ထား တဲ့ အရည္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအရက္ခ်က္လုပ္ဖို႔အတြက္ ပထမဆုံးအေနနဲ႔ ဆန္ခြဲ (ဆန္ကြဲ) ကို ထမင္းလိုခ်က္ရၿပီးေတာ့ ခ်က္ၿပီးတာနဲ႔ အေအးခံ ကာ တေဆးနဲ႔ အခ်ိဳးညီေအာင္ေပါင္းစပ္ရပါတယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ အသင့္လုပ္ထားတဲ့ စည္းပိုင္းမွာထည့္ကာ အဖုံးလုံေအာင္ ပိတ္ၿပီး ၂ ရက္ခန္႔ ထားရပါတယ္။
၃ ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔မွာ အဖုံးဖြင့္ၿပီး ေရေပါင္းထည့္ကာ ၄ ရက္ေျမာက္တဲ့ေနမွာ ျပန္ခ်က္ပါတယ္။ ၂ ႏွစ္ၾကာၾကာအရက္ ခ်က္လုပ္လာတဲ့ ေဒၚမျဖဴေခ်က အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“ေရေႏြးတည္ထားရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆန္ခြဲ ၃ သစ္ထည့္တယ္။ (ႏို႔စည္ဗူးနဲ႔) ၁၂ ဗူးေပါ့။ ထမင္းခ်က္သလို ခ်က္တာေပါ့။ ထမင္းလို ႏွပ္ တာနဲ႔ ဖ်ာမွာခင္းၿပီးေတာ့ အေအးခံတယ္။ ေရကို လက္မွာစို႐ုံေလး ဆြတ္ၿပီးေတာ့ နယ္ေပးရတယ္။ ထမင္းခဲေတြကိုၿဖိဳရတယ္။ ၿပီးေတာ့ သေဆး ၃၀ ထည့္တယ္။ ထမင္းကိုလည္း ဗူးမွာထည့္ၿပီးေတာ့ ေသခ်ာဖုံးထားရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေရမပါပဲ ၂ ညထားရတယ္။ ၃ ရက္ ေျမ ာက္ေန႔မွာ ေရထည့္တယ္။ ၄ ရက္ေျမာက္မွာ ခ်က္ရတယ္။ အခုလို ေဆာင္းတြင္းဆိုရင္ ၅ ညထားရတယ္။”
ခ်က္လုပ္တဲ့အခါမွာ ႏိုစည္ဗူး ၁၂ ဗူးကို တစ္ဒင္လို႔ သတ္မွတ္ၿပီး တစ္ဒင္ခ်က္ရင္ အရက္ ၅ ပုလင္းစီရပါတယ္။ ခ်က္လုပ္ရတဲ့ပုံစံက လ ည္း မ႐ိုးရွင္းလွတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ထင္းမီးဖိုေပၚမွာ သံစည္ပိုင္းကိုတည္ရၿပီး အဲဒီအေပၚမွာ ထမင္းအိုးတည္ရပါတယ္။ ထမင္းအိုးကို အလယ္က ေပါင္းအိုးသဖြယ္ ျပဳလုပ္ ထားၿပီး အဲဒီအေပၚမွာ သံဇလုံတစ္ခုကို ေရထည့္ၿပီး ထားရပါတယ္။ အပူေပးထားတဲ့ အဲဒီအိုးေတြနဲ႔ျပြန္တစ္ျပြန္ခ်ိတ္ဆက္ထားရၿပီး ေရ ဆူပြက္လာတာနဲ႔ ပုလင္းထဲမွာ ခြ်ဲရည္တစ္စက္ခ်င္းစီ စီးက်လာတာပါ။
“အရင္ဆုံးစည္ပိုင္းကိုတည္တယ္။ တည္ၿပီးေတာ့ အိုးကိုတည္တယ္။ အိုးထဲမွာ ၿခံငယ္ေလးတစ္ခုပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဇလုံထည့္တယ္။ ဇ လုံကို ႀကိဳးပတ္တယ္။ ပတ္ၿပီးေတာ့ ေရထည့္ရတယ္။ ေရထည့္လို႔ၿပီးတာနဲ႔ ေအာက္မွာပါတဲ့ ျပြန္ကို ဝါးလုံးေလးမွာစြပ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ပု လင္းတစ္လုံးမွာ ျပြန္ကိုစြပ္လိုက္ရင္ၿပီးေရာေပါ့။ မီးကိုေတာ့ မက်ေသးခင္ ျပင္းျပင္းေလးထည့္ရတယ္။ က်ရင္ေတာ့ ေလွ်ာ့ၿပီးထည့္ရတယ္။ အျပင္းႀကီးထည့္လို႔မရေတာ့ဘူး။”
တစ္ပုလင္းစီျပည့္ဖို႔အတြက္ မိနစ္ပိုင္းေလာက္သာၾကာျမင့္တတ္ၿပီး တစ္ပုလင္းျပည့္ရင္ တစ္ပုလင္းလဲလွယ္ေပးရပါတယ္။ ပုလင္းထဲမွာ စီး က်လာတဲ့ ခြ်ဲရည္ကို အေအးခံလို႔အၿပီးမွာေတာ့ ေတာအရက္လို႔ေခၚတဲ့ သဘာဝအရက္အျဖစ္ ေသာက္သုံးႏိုင္ပါၿပီ။
“အက်ကေတာ့ သိပ္မၾကာဘူး။ ၂ မိနစ္၊ ၃ မိနစ္ေလာက္ပဲၾကာတယ္။ ေဆာင္းတြင္းဆိုေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ အက်ေကာင္းတာေနမယ္။ ၾကာ ရင္လည္း ၅ မိနစ္ပဲ။ တစ္ဒင္ၿပီးဖို႔အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ၁ နာရီေက်ာ္ေလာက္ၾကာတယ္။ မေကာင္းရင္ေပါ့။ ထင္ေတြမေကာင္းရင္ေတာ့ ၁ နာရီခြဲေလာက္ၾကာသြားတယ္။”
ခ်က္လုပ္ၾကတယ္ဆိုေပမယ့္လည္း တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္သာလုပ္ၾကတာျဖစ္ၿပီး တစ္ရက္ကို ၂ ဒင္ (၁၀ ပုလင္း) ေလာက္စီသာထုတ္ၾကပါတ ယ္။ ထုတ္လုပ္လို႔ အၿပီးမွာေတာ့ သူတို႔ေနအိမ္ေတြမာ ေရာင္းေလ့မရွိၾကပါဘူး။ တစ္ဆင့္ခံေရာင္းသူေတြကို သူတို႔က တစ္ပုလင္းကို ေငြ ၁၀၀၀၊ ၁၅၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ေရာင္းခ်ၿပီး တဆင့္ခံေရာင္းခ်သူေတြကေတာ့ ၂၀၀၀ ေစ်းေလာက္နဲ႔ ျပန္ေရာင္းၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အရက္ခ်က္လုပ္ေရာင္းခ်ေနတဲ့ အသက္ ၅၅ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚနီမကလည္း အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“တစ္ခုလုပ္မယ္ဆိုရင္ ဆန္ခြဲ ၆ သစ္။ သေဆးက တစ္ဒင္မွာ ၇ လုံးစီထည့္ရတယ္။ ထင္း ၄ ေထာင္ဖိုးဝယ္ရတယ္။ ဒီေလာက္ရင္းလိုက္ ရင္ ၁၀ လုံးရတယ္။ ၁၀ လုံးကို လက္ကားေစ်းနဲ႔ဆိုရင္ ၁ ေသာင္းရတယ္။ ေသာက္သမားေတြကို တစ္လုံးခ်င္းထုတ္ ေရာင္းရင္ေတာ့ တစ္လုံးကို ၁၅၀၀ ေပါ့။ ေရသန္႔တစ္ဗူးဆိုရင္ ၂ ေထာင္ေရာင္းတယ္။ အန္တီတို႔ကေတာ့ အလြတ္သမားေတြကို ေရာင္းလည္းမေရာင္းပါဘူး။ လကၠားသမားကို ေရာင္းတယ္။”
ဆန္ကထုတ္လုပ္ထားတဲ့ အရက္ျဖစ္လို႔ ဓာတုပစၥည္းေတြမပါဝင္တာေၾကာင့္လည္း အဲဒီနယ္ဖက္က လူႀကီးေတြသာမက လူငယ္ေတြဟာ လည္း ဒီအရက္ကို အႀကိဳက္ေတြ႔ၾကပါတယ္။ ၿမိဳ႕အရက္ေတြနဲ႔ယွဥ္ သူတို႔ေဒသကထြက္တဲ့ ေတာအရက္ကိုပဲ ပိုေသာက္ျဖစ္တယ္လို႔ေျပာ လာသူက ကိုညီထြန္းေခ်ပါ။
“ၿမိဳ႕အရက္ေတြကက်ေတာ့ ေစ်းလည္းႀကီးတယ္။ ေသာက္ရတာလည္း မေကာင္းဘူးေပါ့။ ဒီအရက္ကက်ေတာ့ အမူးလည္း အရင္ေျပ တယ္။ ေကာင္းလည္းေကာင္းတယ္။ ေစ်းလည္းတန္တယ္ေလ။ က်မ္းမာေရးအတြက္လည္း ေကာင္းတာေပါ့။ ဆန္ကထြက္တဲ့အရက္မို႔ လို႔ေလ။ ဟိုအရက္ေတြကက်ေတာ့ ဆိုးေဆးေတြလည္းပါေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အေသာက္နည္းတယ္။”
နယ္မွာပဲက်င္းပတဲ့ မဂၤလာေဆာင္တို႔လို ပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာလည္း ေတာအရက္ကေတာ့ မပါမျဖစ္ပါဘူး။
“ပြဲလမ္းသဘင္ေတြမွာလည္း ဒီအရက္သာရွိရင္ တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြ ေစ်းႀကီးအရက္ေတြကို မေသာက္ၾကေတာ့ဘူး။ ဒီဟာကိုပဲ ေတာင္းဆိုၾကတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဝင္လည္းေကာင္းသလို အမူးလည္း အရင္ေျပတာေၾကာင့္လို႔ ထင္တယ္။ ၿပီးေတာ့ က်မ္းမာေရးအတြက္လည္း ဆိုးက်ိဳးမွမရွိတာကိုး။ ပြဲေတြမွာလည္း ဒီအရက္ပါရင္ အမ်ားႀကီးေကာင္းတယ္။ ဒီဟာဆိုရင္ ဒီဟာပဲေပါ့။ ဟိုအရက္ေတြနဲ႔ေပါင္းေသာက္ရင္ ပိုမူးတတ္တယ္။”
ဒါေၾကာင့္ ရြာမွပဲ စြဲစြဲၿမဲၿမဲရွိေနတဲ့ လူငယ္ေတြကေတာ့ ဧည့္သည္ေတြ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ ရြာကိုအလည္လာၿပီဆိုရင္ ဒီအရက္နဲ႔ ဧည့္ခံေလ့ ရွိၾကသလို သူတို႔သြားတဲ့အခါမွာလည္း လက္ေဆာင္အေနနဲ႔ ေပးကမ္းလိုက္တာေတြလည္း ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“ေတာအရက္ဆိုတာက မေသာက္ဖူးတ့ဲလူေတြအတြက္လည္း ေကာင္းတယ္။ ဗိုက္နာတာေတြ အတြက္လည္း ေကာင္းေသးတယ္။ သူ ငယ္ခ်င္းေတြအလည္လာရင္လည္း တိုက္ျဖစ္တယ္။ ဘာလို႔ဆို ဒါကရွားတယ္ေလ။ နယ္ဖက္ေတြမွာပဲရတာ။ နယ္မွာလည္း ရွားေသး တယ္။ ၿမိဳ႕မွာဆိုရင္ ေတာ္႐ုံတန္႐ုံနဲ႔ မေသာက္ရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အမွတ္တရအျဖစ္ လက္ေဆာင္အျဖစ္လည္း တကူးတကေပးျဖစ္တယ္။”
ဒါ့အျပင္ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း ေကာင္းေသးတာေၾကာင့္ ေဆးေတြနဲ႔ ေရာစပ္ေသာက္ဖို႔ တစ္ခါတစ္ခါလာဝယ္ၾကတာလည္းရွိတယ္ လို႔ ခ်က္လုပ္ေရာင္းခ်သူေတြက ေဒၚမျဖဴေခ်က ေျပာပါတယ္။
“တစ္ခ်ိဳ႕တစ္ေလက ေနမေကာင္းျဖစ္ရင္ ဒီအရက္နဲ႔ေရာေသာက္ျဖစ္ရင္ ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ေဆးနဲ႔ စပ္ေသာက္လို႔ ေကာင္း တယ္။ အဲဒီလို ေျပာၾကတယ္။ လာဝယ္သူေတြကိုေတာ့ ေရာင္းၾကတာပဲေလ။ အေရာင္းလည္း ေရလိုပဲျဖဴလို႔ပဲေလ။”
ႏိုင္ငံျခားကလာတဲ့ အရက္ဘီယာေတြ၊ ျပည္တြင္းကထုတ္တဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕ဝီစကီေတြစတဲ့ အရက္ေတြကို အစိုးရကခြင့္ျပဳထားေပမယ့္ တစ္ပိုင္ တစ္ႏိုင္လုပ္ ၾကတဲ့ ဒီသာဘာဝအရက္ခ်က္လုပ္ငန္းေတြကိုေတာ့ အစိုးရက တရားဝင္ခြင့္ျပဳထားတာမရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အေနနဲ႔ သူတို႔ေက်းရြာ အဆင့္မွာသာ ေရာင္းခ်ၾကရၿပီး ၿမိဳ႕ေပၚေတြကို တင္သြင္းၾကတာ မေတြ႔ရပါဘူး။
“ခြင့္ျပဳတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ၿမိဳ႕ေပၚေတြအထိတင္မွာေပါ့။ ၿမိဳ႕ေပၚအထိေတာ့ ခြင့္ျပဳမယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။ ဒီအလုပ္လုပ္ရတာလည္း မသက္ သာဘူး။ အလုပ္မရွိလို႔သာ လုပ္ေနရတာ။ ရွိမယ္ဆိုရင္လည္း ဒီအလုပ္ကို လုပ္စားျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ေကာင္းလည္း မေကာင္းဘူးေလ။ ရင္းႏွီးမယ့္ေငြလည္း ဒီေလာက္ထက္ ရွိမွမရွိတာ။ သူမ်ားေတြလည္း အေျပာရမေကာင္းဘူး။”
ဒီလုပ္ငန္းဟာေတာ့ ရာသီေပၚလုပ္ငန္းတစ္ခုဆိုလည္း မမွာပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ မိုးရာသီတို႔၊ ေႏြရာသီတို႔မွာ သာခ်က္လုပ္ရင္ အ ခ်ဥ္ေပါက္သြားတာ၊ (ဂ်ဳိးတူး) တူးသြားတာေတြ ျဖစ္ေပၚတတ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔အတြက္ ေဆာင္းရာသီဟာ ခြင္ေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
“မိုးရာသီဆိုရင္ ခ်က္လို႔မေကာင္းဘူး။ ေပ်ာ့တယ္။ ဒီေဆာင္းရာသီဟာ အေကာင္းဆုံးပဲ။ (မနက္ျဖန္သဘက္ခါ) နက္ဖန္သန္ဖက္ဆိုရင္ ပူလာမယ္။ မက်ည္းရြက္ ထလာမယ္ဆိုရင္ ခ်က္လို႔အဆင္မေျပေတာ့ဘူး။ ပ်က္စီးလာတယ္။ ခ်ဥ္လာတယ္။ တူးလာတယ္။ ဒီေဆာင္းတြင္းမွာေတာ့ သိပ္ေကာင္း ေနတယ္။ မိုလည္းမေကာင္းဘူး။ ခ်က္လို႔ေတာ့ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ထင္းနဲ႔အခက္ခဲခံရတယ္။ ဆန္ခြဲေတြလည္း မရွိေတာ့ တစ္အိတ္ေလာက္ပဲ ဝယ္ႏိုင္တယ္။ ရွိတဲ့သူေတြမွာေတာ့ ၄၊ ၅ အိတ္ တင္ထားၾကတာေပါ့။ က်မတို႔မွာေတာ့ တစ္အိတ္လာက္ပဲဝယ္ႏိုင္တယ္။ မိုးတြင္းဆိုေတာ့ ေစ်းလည္းႀကီးတယ္။ ဆိုေတာ့ မိုးတြင္းဆိုမလုပ္ျဖစ္ဘူး။”
4,840 total views, 2 views today