Htoo | Arakan Yoma

အီ​ဟော်​ ဘောလ်​ရင်​ ကူလပ်​ ရိုးမ​ရေဒီယို သတင်း​ထောက် ​”ဒါထူး” ဘာရားဂျီး ထူယစ်​တယ်​။မောင်​အေးထွန်း လို​ ကျော်​ကျော်​နိုင်​ ကူလပ်​ ဖာရာ အုပ်​စု အက်​ကမ်​ နော်​ထားညင့်​ ဂူလာကာလပ်​ တူဒီဖက်​။


(18)​ ဘော​ဆောလ်​ ဘူရီနင် ​ကျော်​ကျော်​နိုင် ​တယ်​ နိင်​ငံသားကတ် ​ဒူရီပါစ်​ညင်​ ဥဒီအီဒီ အာဇာဂူရီပါလပ်​ ယော​ မောင်​အေးထွန်း တယ်​ တာဒူရာ ​နော်​ပါရစ်​။ အီဂျာ ဘားညင်​ နော်​ခါရီလပ်​ ဇာလ်​ဖယ်​လာ။ သီဒူလာကင် ​ဂူရိခါးလ်​ အာသပ်​တယ်​။ အက်​ဒိန် ​နပ်​ (3000/4000/5000) အာဇာလ်​ပါ။ ဆား နိ လို ခါးလ်​အာသပ်​တယ်​။


နိုင်​ငံသားကတ် နိုက်​ ဂျပ်​လိုက်​။​ ဂေါ်ရား ဇာ​ဂျောင်​ တယ်​ ယော 100 ဗာလ်​ ယော အုလ်​။ တာရား နိုင်​ငံသား​ နောစ့်​ ဘီလီ​ကော။ ​ကော်​နပ်​ ကိုက်​ယောအာဇာဂူရိ​နော်​ပါရစ်​။ ဖာရာ ကာဇာခါလ်​ လော်​သပ်​နော်​ အက်​ကမ်​လို အီဂျာဗား ဂျပ်​ကင်​ ဘီလီ​ မောင်​အေးထွန်း ကူ​ဒေဂါး​လော။


နိုင်​ငံသားကတ်​ ဒူရီ ထူယစ်​တယ်​ မောင်​အေးထွန်း​ ညောဖက် ​ကွာတယ်​ ဂေါ်​ရော​ ဒေါ်ဝါးလို​က်​ ဥညာဒါတ်​ ဇာညင့်​ ကင်​ဂူရိ အာသပ်​ကူ​လော။​


မောင်​အေးထွန်းတယ်​ (32)​ ဘော​ ဆောလ်​ ဥညင်​ဇီ ပေါ်ဝို​င်း​ (3)​ စောင်​ ဗာစ်​ ဥလပ်​ ယော နိုင်​ငံသားကတ်​ နိုက်​ဂျပ်​လိုက်​ ကော်​နပ်​ကိုက်​ အာဇာ​ဂူရိ နော်​ပါရစ်​ကူ​လော။​
​ကျော်​ကျော်​နိုင်​ တယ်​ ဒေသခံ မာ ဗာစ်​ဗျာလ်​ညင်​ ဗုဒ္ဓဘာသာ ဥလပ်​ ယော​ မောင်​အေးထွန်း တယ်​ အစ္စလာမ်​ဘာသာ မာဗာစ်​ အုံး ဗျာလ်​ ထူယစ်​တယ်​။ ပေါ်​ရောက်​တယ် ​ဒီယင်​တယ်​ ကျောက်​တော်​ ဆောလ်​ အ​ပေါက်​ဝဖာရာ အုပ်​စု​သော ဖက်​ဒူလာ အာ​စောင်​တယ်​။

Photo : Arakan Yoma


ခါ​လော်​ သော အီဂျာဘိုက်​ အာသပ်​တယ်​ မောင်​အေးထွန်း တယ်​ အာမာရစ် ​နော်​လို ဘာရားဂျပ်​တယ်​ သော ဒါ​ မောင်​မောင်​စိုး ဥလပ် ​မ​လေးရှား ဇာအာယစ်​။ ဂေလ်​တယ်​ သော တီငါ (100/200) လက်​လာဂီလပ်​ ယော ပါရစ်​။ ဆုလ်​ဂူရီ ဇာ​ပေါ်ရစ်​။ နိုင်​ငံသားကတ်​ နိုက်​ဂျပ်​လိုက် ​အာဂုန်​ သော ပူရီဇာညင့်​ နိုင်​ငံသားကတ်​ ကီဒူလာ ပါ​ဘော။ တာဇူဘိုမာဗာစ်​ အ​ပေါက်​ဝ ​သော ဗျာလ်​ယစ်​တယ်​ ဆန္ဒရစ်​ကု​ ဒေဂါး​လော။


(8) ဖာရာ အာသပ်​တယ် ​အီ အုပ်​စု ဝါးတယ်​ မောက်​ ယော ထာညင်​ အလယ်​မူ လို ပြားမူု ဒါဂယ် ​တယ်​ ဖာရာ ဒီယင်​ သော မွတ်​ဆလင်​ အုံး အာ​စောင်​တယ်​။အလယ်​မူ​ သော မာနု (900) တုံး ဘီချီး ထာညင် ​ပြားမူ​ သော မာနု (600) တုံး ဘီချီ (1500) အာနိ ထာညင့်​ ဂူရာ​ပေါ်ဝိုင်​ လို ဘီရီ ဘီချီးဆန့်​ ဖာရာ မာနု ဦး​မောင်​မောင်​ ကူ​ဒေဂါး​လော။


အက်​ ဖာရာ လို အက်​ ဖာရာ ဘာဇား ဘူဇီး ဥလပ်​ ယော မာနု ဇာတ်​ဒီ ဇာတ်​ထား​ လော်​ တယ်​ သော​ မောက်​ကားနိ နိုင်​ငံးသားစီစစ်​ရေး ကတ်​ပြား ထာလပ်​ယော မွတ်​ဆလင် ​ငုံ ဖာရာ အုပ်​ချုပ်​ ဂူရိ အာသပ်​တယ်​ ဒင်​ဂွမာနု​ ယော အက်​စောင်​ ယော နိုင်​ငံသား ကတ်​ပြား ဒူရီ​နော်​ပိုက်​။ အလယ်​မူ ဖာရာ တုံး ဦး​မောင်​မောင်​ တယ်​ တာရား ဖာရာ မာနု အက်​စောင်​ ယော နိုင်​ငံသား ကတ်​ နိုက်​ ဘီလီကူ​လော။ ပြားမူ၊ အလယ်​မူ အ​ပေါက်​ဝ ​သော အာ​စော်​တယ် ​အစ္စလာမ်​ဘာသာ အုံး အက်​စောင်​ယော​ နော်​ပိုက်​။ (100) ရာခိုင်​နုန်း​ သော (5) ရာခိုင်​နုန်း သပ် ​ထား​ ဘော်​တယ်​တာတုံး​ ယော နိုက်​ ဘီလီ ကူ​လော။

Photo : Arakan Yoma


အီ ဖာရာ မာနု ကျုံ တယ်​ လယ်​ဇာကာကင်​၊ ပါနိကင်​ လို​ ဒေါ်ဝန်​ဘီဂျာ ကင်​ဂူရိနင့်​ ဇာကာ ဇိုဗိန်​နိက်​ဂျပ်​ ဒေါ်ဝါးပါ ဂျပ်​ကင်​မာနိ့​ ဂေါ်​ရောင် ​တယ်​။ အီဒူလာ နိုင်​ငံသား ကတ် ​နိုက်​ဂျပ်​လိုက်​ ဖာရာ တုံး နယ်​လီဥဒီ အီဒီဇာလ်​နော်​ပိုက်​ ဘီလီ ဖာရာ မာနု ကျုံ ကူလက်​။ (2012)​ ဘော​လေ်​ ပဋီပက္ခ​ နော်​ဥဂျပ်​ ဥဒီအီဒီ ဇာညင်​ကင် ​ဂူရိပါလပ် ​ယော ပီဂျပ်​တယ်​ အာဇာဂူရိ​နော်​ပိုက်​ ကူညင့်​ဂါ ဖာရာ တုံး ဥ ဖာရာ အီ ဖာရာ အာဇား ​ဂေါ်ရာ မာမာလာ အာသပ်​။


သီ မာမာလာ ဇူးတိ တာရား ဖာ​ရာ ​သော အာ​စောင် တယ်​ ကင်​မုံ​ဂေါ်ရား တယ်​ လိုက်​ ဒုတ်​ ဘီချီ​ အောလ်​။​ သော​ဒေါ ယာ ဝန်းရစ်​ ဖာရာ ဒင်​ဂွမာနု ဦး​မောင်​မောင်​ ငတ်​ ဥပမာ ဒီနင်​ကူ​ဒေ ဂါး​လော။ တာရား ဖာရာ​ ဒေါ်ဝါး (2012) ​ဘော​ဆောလ်​နော​ အောဂျပ်​ ဥပမာ မာနုမာနု (100)​ စောင်​ ထား။ ကင်​ဂူရိမ့်​ညာ (100​ စောင် သော (100)​ စောင်​ သော (30/40)​ စောငိ တယ်​ အီမူရာရစ်​ ဖာရီ နင်​ ရ​သေ့​တောင်​၊ ဘူးသီး​တောင် ​ငေါကင် ​ဂေါ်ရားဇာမ်​၊။

Photo : Arakan Yoma

အာမာနု (60/70) ​စောင်​ ဗစ် ​လို​ တောလ်​ရီ လို ပုဏ္ဏားကျွန်း၊​ပေါက်​တော ဇာကာ ဇာညင့်​ ဇာလ် ​လို မာစ်​တော်ဂါအက်​မစ်​(15)​ဒိန်​ဇယောအာသပ်​။ မာနု ကျူံ (20/30)​ စောင်​ တယ်​ မာနု ကင် အုံး ဂိူပါရစ်​။ အီနား ဘာရာစ်​နယ်​လီ ကင်​ဂူရိ ​နော်​ပိုက်​ဂျပ် ​လိုက်​ကင်​ ဂူရိမ့်​ညား (100)​ စောင်​ယာ ဖာရာ​ သော ထိုက်​ဇာ။ ကင်​ဒိန်​ ညာ (30) ​စောင်​။ ကင်​ဂူရိမ်​ညာ (100)​ စေင်​။ သီယာလိုက် ​(30) ​စောင်​ ကင်​ပါယင် ​(70)​ စောင် ​ကင်​နိုက်​ဂူရိ ထား​ပေါ်ရစျ။


(2012) ဘောဆောလျ ပဋီပက်ခ ဝါ​လောက်​ကပ်​ အာဏာ အာသပ်​တယ် ​ဦးသိန်းစိန် ​အစိုးရအဖွဲ့အုံး မွတ်​ဆလင် ​အုံး ရစ်​ကမ့်​သော ထူညင်​ဂါဂါ ဖာရိုလ်​ အီနား​ထောကူ​လော။
အစိုးရ တယျမှတျဆလငျနောျကုလျ အစ်စလာမ်​ဘာသာ​ ဂေါ်ရစ်​တယ်​ ကမန်​တိုင်းရင်းသား ရစ်​ယောဂါဂါထူယစ်​။ သီမာမာလာ ဝန်​တယ်​ သော​ တော အစိုးရ ပူရာစ်​ညင့်​ ဒေါ်​အောင်​ဆန်းစုကြည်​ ဥယစ်​တယ် ​NLD သပ် ​ဂူရိဂျီးပါရီ​ဘော်​နပ် ​မော်​ထူလပ်​ယော(5)​ ဘော​ဆောလ် ​ဂူရိ​ဂေလ်​လပ်​ ယော မွတ်​ဆလင်​ အုံး အာမာမာလာသပ် ​ဥအာ​ယစ်​တယ်​။


အီနား သုံး​ခေါက်​ချိုး ကတ်​ပြား ပိုက်​ညား (5) ရာခိုင် ​နုန်း ထာညင်​အာ မာနု ကျုံ တုံး ကီချူနိုက် ​ကူလက်​။ (2016)​ ဘော​ဆောလ်​ ပီဂျပ် ​ဒါတ်​တော် ​မာနု
ဘီလီ NVC ကတ်​ပြား ဒီ​ဘော်​ကူလပ် ​ယောသီ ကတ်​ပြား အာ​စောင်​တယ်​ ဒေါ်ဝါးရစ်​ ဘင်္ဂလာ​ဒေ့ရ်​ ဘာရာစ်​ဂျီ​ ဘော်​မစ်​ဆေ့ နယ်​လီ​လော်​ လို​ ဒေသခံ​ မာနု ကျူံ​ ပေါ်ရင်​နပ်​ကော့စ်​။

NVC ကတ် ​ဒူရီပါပိုက် ​ကူလက်​တယ်​ဆန့် ​သံသယ ဆူမီနင်​။ သီ NVC ကတ်​ပြာူ ဒူရီ ပါပိုက်​ရင်​ မော်​နော်​အက်​ ဒူလာ။
ကျားကူလပ်​ဂေလ်​ တယ် ​ကာလ​သော မှတ်​ပုံတင် ​ဒီပိုက်​ကူညင် ​ဝိုက်​ကတ်​ ဒူရီနင်​ စစ်​တွေ ဥဒီအီဒီ လဝကတုံး​ ထောက်​ခံစာ လူညင့်​ ဇာလ်​ပိုက်​ဂျပ်​။ အီ ကတ်​ပြား ဝန်​ဒေါ်ရာ လို​ နော်​ဒေါ်ရာ လိုက်​ အက်​ဒူလာ။ သီယာ လိုက် ​အာမားဇာတ်​တွား​ နော်​ဒူရီ​လော်​တယ်​။


​ဒေါ်ရာ လို အာမားရစ်​ ဘာဏီပါရစ်​ဆန့် ​ဦး​မောင်​မောင်​ ငတ် ​NVC​ ကတ်​ပြား​ ဒေါ်ရားဝန်​ ကူ​ဒေဂါး​လော။​
မောက်​ဂေါဒါတ် ​မောက် ​ပိုက် ​သော နိုင်​ငံသား​ ထောက်​အထား နိုက်​ဂျပ် ​မွဆလင်​ အုံး ဥညာဒါတ်​ လို ရန်​ကုန်​ ငေါ်ကင် ​ဂေါ်ရားဇာပိုက်​ကူလပ်​ ဆုလ် ​ဂူရိ ဇာ​ပေါ်ရစ်​။ သီဒူလာ ဇာညင် ​ဥညာဒါတ်​ လို ​ပေါ်​ရောက် ​ဒေသ​သော လူမီနင်​ ကင်​ဂူရိမ့်​ည အုံး​ ဇာငင်​လော် ​ဒေါ်ရင်​ခါညာ အုံး မစ်​ဆေ့​ သော ဒီဂါး​ယောဇာ။

Photo : Arakan Yoma


အီနား ​ဆောလ်​ရော ကာသပ်​ အ​စောင်​တယ်​ လိုက် စစ်တွေ ဆောလ်ရောဇာပိုက် ကူလပ် ကျန်းမာရေး ကိစ္စ ဥလပ် ယော အာဇာ ဂူရိပိုက် လိုက် ဥညာ မာနု ဇာတ်လို ဆားလပ်တီငါ ဘီချီ လာဂယ် ဘီလီ တာရား ကူညင် ထာန့်ပါလာမ့်။


(2020) ဘောဆောလ်ရောသပ် စစ်တွေ ဆောလ်ရောမွတ်ဆလင် အုံး မဲ ဒီပါပိုက် ဒီဂီလပ် ယော မွတ်ဆလင် အုံး မဲ ဒီနော်ပိုက် ယော အာစောင့်။
သီ ဘူဂျူရစ်ဒါ မောင်အေးထွန်း ဒေါ်ဝါး ဖာရာ မာနု ယော အာဂျီးလက်။
(50) ဘောဆောလ် အာသပ်တယ် အလယ်မူ ဖာရာ တုံး ဦးအိုင်ဇီလုပ် တယ် မောက်ဂေါ ဒါတ်သော မောက်၊ မွတ်ဆလင်၊ သက်၊ မြို အာသပ်တယ်။ တာရား အာသပ် ဒူလာ အာမား တုံး ယော ထားအာယစ်။


တာရာ တယ် မာမာလာ အက်ကာ အာသပ်။ အီကူလပ် တိုင်းရင်းသား အုံး ထာဂျပ်ဒူလာ အာမား တုံး အာဇာ ဂူရိ နော်ပါရစ်။
တာ တုံး ကွာ အာယစ်တယ် တိုင်းရင်းသား အုံး ဒူလာ တာရား ယော အာစောင်တယ်။ တာရား ယော သီ ဒူလာပါအာယစ် မာဂီလက်။ ဂေါလ်ရောမာနု (4) စောင် အာသပ်တယ် ဒါ မောင်အေးထွန်း တယ် ဖက်ကွဒူလာ
ဥညာ ဒါတ် ဇာညင်ကင် ဂေါ်ရား အာသပ်တယ်။ ဒါ မောင်အေးထွန်း တယ် ဖာရာ ယော ဇာလ်ဖယ်လာ အီဂျာဘာဂျပ် တုံး အေရာစ်ညင်ဖက် ကွဒူလာ မလေးရှားကူ မူလည လူမီဘော။ ကင်ဂူရိ ပါရီဘော်။

Photo : Arakan Yoma

 441 total views,  1 views today