ထူး | ႐ုိးမေရဒီယုိမဂၢဇင္း
စစ္ေတြၿမဳိ႕ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၇ ႏွစ္မတုိင္ခင္ကေတာ့ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံေရာယွက္ေနထုိင္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကာလႏွင့္ အလြန္မ်ားမွာေတာ့ အစုိးရက ၿမဳိ႕ႏွင့္ ခပ္လွမ္းလွမ္း တစ္ေနရာမွာ ေနအိမ္ေတြ တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ၿမဳိ႕ေပၚက မူဆလင္မ်ားကုိ အဲဒီမွာ ေနရာခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာပဲ သူတုိ႔ႏွင့္ ၿမဳိ႕ေပၚေနသူေတြဟာ ယခင္လုိ ျမင္ေတြ႔ခြင့္၊ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈက နည္းပါးလာၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲဒီမွာေနၾကသူေတြနဲ႔ စစ္ေတြၿမဳိ႕ေပၚက လူေတြၾကား ေန႔စဥ္ထိေတြ႔စကားေျပာဆုိႏုိင္မယ့္ ေနရာတစ္ခု ရွိလာခဲ့ပါတယ္။ ဒါကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေစ်းလုိ႔ အရပ္က ေခၚၾကပါတယ္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕အေနာက္ဖက္မီးရထားလမ္းအလြန္မွာတည္ရွိတဲ့ ဘုေမရြာက ေစ်းငယ္ေလးမွာ မက်ည္းၿမိဳင္၊ ဘုေမနဲ႔ ဒါးပိုင္စတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းက မူဆလင္ေတြ လာေရာက္ ေရာင္းခ်သူေတြ ရွိသလို ေန႔တြက္အငွားလာလုပ္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ေစ်းကြက္မွာ ၾကက္ကို အမ်ားဆုံးေရာင္းခ်ၾကၿပီး အမဲသား၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ ကြမ္းယာစတာေတြလည္း ေရာင္းခ်သူ အနည္းငယ္ ေတြ႔မိၾကမွာပါ။
“က်ေနာ္က ၾကက္ေရာင္းတာပါ။ အရင္က က်ေနာ့္အကိုေတြက (စစ္ေတြ) ေစ်းႀကီးမွာေရာင္းတယ္။ အခုေစ်းႀကီးမွာ ထားလို႔မရ၊ ၿမိဳ႕ထဲ မွာထားလို႔မရေတာ့ ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ေရာင္းတာ ၇ ႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီေပါ့။ ၾကက္က ရန္ကုန္ကလည္း လာတယ္။ ဥစားၾကက္ေတြ။ ရြာက ၾကက္ေတြလည္းပါတယ္။ အကုန္ေရာၿပီးေရာင္းတာေပါ့။”
ဒါကေတာ့ ဘုေမေစ်းမွာ ၇ ႏွစ္တာေရာင္းခ်လာတဲ့ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ဘုေမေက်းရြာသား မာမူးခ်ိဳကူး (ခ) ကိုႏိုင္ႏိုင္က ေဖာက္ သည္ေတြအလာကို ေမွ်ာ္ကိုးေနရင္း တဒဂၤမွာ ေျပာျပတာပါ။ သူဟာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အေရးအခင္းမတိုင္ခင္က စစ္ေတြၿမိဳ႕မေစ်းမွာ ေရာင္း ခ်ခြင့္ ရခဲ့ေပမယ့္ ကန္႔သတ္လိုက္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီေစ်းငယ္ေလးမွာပဲ ဆက္လက္ေရာင္းခ်ခြင့္ရခဲ့တာလို႔ ဆုိပါတယ္။
မူဆလင္ေတြေရာင္းခ်ေနၾကတဲ့ အဲဒီေစ်းမွာ အဓိကေဖာက္သည္ေတြကေတာ့ ရခိုင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ေတြဆိုတဲ့အထဲမွာလည္း စီး ပြားေရးအရ ဝယ္ယူၿပီး ျပန္ေရာင္းခ်ၾကသူေတြပါဝင္သလို ၁ နပ္စာ၊ ၂ နပ္စာဝယ္ယူသူက အစ အလွဴပြဲနဲ႔ အေပ်ာ္တမ္းထမင္းခ်က္စားဖို႔ လာေရာက္ဝယ္ယူတဲ့ လူငယ္ေတြကလည္း ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ဆိုသလို ရွိေနျပန္ပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းကိုမာမူးခ်ိဳကူးက “ဒီၾကက္ေတြကို အကုန္လုံးက ၿမိဳ႕ထဲက လာဝယ္ၾကတာပဲေလ။ ေစ်းႀကီးမွာ ေရာင္းသူေတြလည္းရွိတယ္။ အိမ္မွာစားဖို႔လိုလို႔ က်ေနာ္တို႔ဆီက လာဝယ္တယ္။ အဲဒီလို ဝယ္ၾကတာ။ အကုန္လုံးက ရခိုင္သားေတြပဲေလ။ ဒါေရာင္းလို႔ စားေနရတာ ပဲေလ။ က်ေနာ္တို႔ ၇ ေထာင္ေစ်းဝယ္ရင္ ၇ ေထာင္ ၅ ရာေရာင္းတယ္။ အိမ္ၾကက္တစ္ေကာင္ ၁ ေသာင္း ၂ေထာင္နဲ႔ ဝယ္ရင္ ၁ ေသာင္း ၃ ေထာင္ေရာင္းတယ္။ အိမ္ၾကက္ဆိုရင္ တစ္ေကာင္တစ္ေထာင္ျမတ္တယ္။ ဥစားၾကက္ဆိုရင္ ၅ ရာ၊ ၃ ရာေပါ့။ ”လို႔ သူတို႔လုပ္တဲ့ေစ်း ကြက္စနစ္ကို ရွင္းျပပါတယ္။
အစာကြင္းဆက္ သေဘာသဘာဝအရ သက္ရွိေတြဟာ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး အမွီျပဳေနၾကရသလို တစ္ဦးကုိ တစ္ဦးကူညီေဖးမ ေပးေနၾက တယ္ဆိုလည္း မမွားပါဘူး။ အဲဒီေနရာေလးဟာ စစ္ေတြတကၠသလိုလ္ကို သြားတဲ့လမ္းမႀကီးေဘးနားမွာ တည္ရွိသလို အနီးအနားမွာ ရဲ ကင္းတစ္ခုလည္းရွိၿပီး တကၠသိုလ္ဆရာ၊ ဆရာမေတြေနထိုင္တဲ့ အေဆာင္လည္း ရွိပါေသးတယ္။
ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွလည္း ပိတ္ပင္တားဆီးတာမ်ိဳးကိုေတာ့ မေတြ႔ရပါဘူး။ မေတြ႔ရတဲ့အျပင္ အရာရွိအသိုင္းအဝုိင္း ေတြကေတာင္ လာဝယ္တာမ်ိဳးရွိတယ္လို႔ ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ ဟင္းေရာင္းေနတဲ့ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္အရြယ္ ဦးဟာရွိန္းက ဖက္ေဆးလိပ္ တစ္ဖြာေသာက္လိုက္ရင္းနဲ႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ့္မွာက သား၊ သမီး ၅ ေယာက္ရွိတယ္။ ၿမိဳ႕ထဲကလူေတြက လိုတာကို ဖုန္းနဲ႔မွာၾကတယ္။ က်ေနာ့္မွာကေတာ့ သဲေခ်ာင္း၊ ဒါးပိုင္၊ ဘုေမစတဲ့ရြာေတြက ဝယ္တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔မွာ လိုက္ရင္သူတို႔က ေစ်းေကာင္းမေပးဘူးေလ။ တစ္ဆင့္တဆင့္ အျမတ္စားပစ္လိုက္ၾက တယ္။ စားၾကမွာေပါ့ေလ။ သူတို႔မွာလည္း ဗိုက္ပါတာကို။ က်ေနာ့္မွာလည္း ဒါလုပ္လုိ႔က သိပ္မဆင္မေျပဘူးေလ။ သားတစ္ေယာက္က ႏွစ္ဘီးနင္းလို႔ တစ္ရက္မွာ ၄ ေထာင္၊ ၅ ေထာင္ရပါတယ္။ အဲဒီလို နည္းနည္းပါးပါးရတယ္ေလ။ ခုနားက ျမင္လိုက္တယ္မလား။ သူေဌးပဲေလ။ ဗိုလ္ႀကီးမိန္းမထင္တယ္။ လာၿပီးေတာ့ သူတို႔အားေပးတယ္။ ဆင္းရဲသားေတြ၊ သူေဌးေတြအလွည့္က် အဲဒီလိုလာၾကတာပဲေလ။ လာရင္ ႀကိဳက္ရင္ယူတယ္။ မႀကိဳက္ရင္မယူၾကဘူး။”
ဒီလိုေရာင္းခ်ၾကတဲ့ အခါမွာလည္း ေရာင္းသူနဲ႔ ဝယ္သူေတြဟာ အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ထားၾကသလို နားလည္မႈလည္း အျပည့္အဝေပးထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
“တစ္ရက္ေရာင္းရင္ တစ္ရက္စားလို႔ရတယ္။ မေရာင္းရင္ စားလို႔မရေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီလိုေနတာ။ အရင္ကလို ေရာင္းလို႔ ပိုက္ဆံ ေတြ အိမ္မွာ အမ်ားႀကီးထားလိုက္မယ္လို႔ မရေတာ့ဘူး။ ရခိုင္သားေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ဆီကို လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေရာင္းတယ္။ သူတို႔နဲ႔ ဆက္ဆံလို႔ ေရာင္းေနရတာေလ။ က်ေနာ္တို႔ ေရာင္းေစ်းနဲ႔ သူတို႔ဝယ္ရတယ္။ အကုန္လုံးနဲ႔ ဒီလိုဆက္ဆံေနၾကတာပဲ။ သူတို႔မွာလည္း ေရာင္းစားဖို႔အတြက္ ဒီမွာလာလို႔ က်ေနာ္တို႔ဆီကဝယ္လို႔ ေစ်းမွာေရာင္းတာ။ က်ေနာ္တို႔ဆီက ေစ်းမ်ားရင္သူတို႔မွာလည္း ေရာင္းစားလို႔ အဆင္မေျပ။ မျမတ္ဆိုရင္ ေရာင္းစားလို႔ မရဘူး။ အဲဒီလို ေျပာၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ နည္းနည္းပါးပါးေလွ်ာ့ ေပးလိုက္တာေပါ့။ သူတို႔မွာလည္း ေရာင္းစားရမွာပဲေလ။ က်ေနာ္တို႔လည္း ေရာင္းရတယ္။ အဲလိုအမ်ားအျမတ္စားဖို႔ မလိုဘူး။ တစ္ရက္ စာတစ္ရက္ စားရရင္ၿပီးေရာ။” လို႔ မိဘကို လုပ္ေကြ်းေနတဲ့ မာမူးခ်ိဳကူးက ေျပာျပပါတယ္။
အဲဒီလို နားလည္မႈေတြနဲ႔ ယုံၾကည္မႈေတြ အခိုင္အမာတည္ေဆာက္ထားၾကၿပီျဖစ္လို႔ ဘယ္သူက ဘယ္မွာေနမွန္းမသိ၊ လိမ္သြားရင္လည္း ခံရမယ့္ အျဖစ္ေတြမွာေတာင္ တစ္ခါတစ္ခါမွာဆိုရင္ အေၾကြးေပးတာေတြလည္း ရွိတတ္ၾကပါတယ္။
ဆက္လက္ၿပီးေတာ့သူက “အဆင္ေျပတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ကို အေၾကြးလည္းေပးတယ္။ လက္ငင္းလည္းေပးတယ္။ အေၾကြးေပး ရင္ သူတို႔ကလည္း ေနာက္တစ္ခါျပန္လာရင္ အဲဒီပိုက္ဆံကို ရွင္းေပးတယ္။ ေနာက္တစ္ျဖတ္ယူေပါ့။ အဲဒီလို။” လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဘယ္ေလာက္ပဲဆိုဆို လူ႔ေလာကမွာေတာ့ အခက္အခဲေတြ၊ အဆင္မေျပမႈေတြကေတာ့ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီမွာေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိ သားစုတစ္စုခ်င္းစီမွာ ေသာ္လည္းေကာင္း ရွိေနၾကစၿမဲပါပဲ။
“အဆင္ကေတာ့ မေျပဘူးေလ။ အေမနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔က အျပင္ထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကရတယ္။ က်ေနာ္လုပ္ေနတယ္။ က်ေနာ္ႀကိဳးစားေန ရတယ္။ ပိုက္ဆံ ၂ ေထာင့္ ၅ ရာရရ၊ ၃ေထာင္ပဲရရ က်ေနာ္စုထားတယ္။ ဘာမွမစားဘူးေလ။ က်ေနာ့္ ညီေလး၊ ညီမေလးေတြရဲ႕က်ဴရွင္၊ အစိုးရ စာသင္ေက်ာင္းမွာလည္း ေပးရတယ္။ ညေက်ာင္းလခေတြလည္းေပးရတယ္ေပါ့။ ဆရာ၊ ဆရာမေတြကလည္း တစ္လကို တစ္ ေထာင္ ယူခ်င္ယူတယ္။ ေထာင့္ငါးရာ ယူခ်င္ယူတယ္။ အဲဒီလိုယူတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပညာသင္ေနရတယ္ေလ။ က်ေနာ့္အေမနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔က အလုပ္လုပ္ေနရတယ္။”လို႔ ဒါးပိုင္ဒုကၡသည္ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမွာ ေနထိုင္တဲ့ ကိုေမာင္ေမာင္က သူတို႔ အဆင္မေျပတဲ့အေၾကာင္းကို ေျပာျပပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ သူဟာ ယခင္က စစ္ေတြၿမိဳ႕ထဲမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအဆင္ေျပေနခဲ့ရာ ေျပာင္းေရႊ႕ခံလိုက္ရတဲ့ေနာက္ပိုင္း အဆင္ မေျပေတာ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။ သူတို႔ အဆင္မေျပဘဲ အခုလို အခက္ခဲေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရတာဟာ IDP စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ၾကရတာ ေၾကာင့္လို႔ မွတ္ယူၾကတာေၾကာင့္ မူလေနရပ္မွာ ေနထိုင္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။
“သေဘာက အကုန္လုံးက ဘယ္လိုေနလဲ။ က်ေနာ္လည္း အဲဒီလိုေနခ်င္တယ္။ တျခားတစ္ေယာက္က တစ္မ်ိဳးေနလို႔ မရဘူးေလ။ က် ေနာ္တို႔ကို ၿမိဳ႕ထဲမွာ မထားလို႔ မဟုတ္ရင္ ရခိုင္သားေတြနဲ႔ ေအာက္မွာဆင္းၿပီး အလုပ္လုပ္လို႔ ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာအေၾကာင္း မွ မရွိဘူး။ အကုန္လုံးေရာေႏွာေနလို႔ အလုပ္လုပ္ေနလို႔ အရင္ကလို ေနဖို႔လို႔ ဆႏၵရွိတယ္။”လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မတူညီတဲ့ အသိုက္အဝန္းႏွစ္ခုၾကား အခုလို ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားၿပီး တစ္ဦးကိုတစ္ဦးအျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳေနၾကတဲ့ ဘုေမေစ်းငယ္ေလးဟာျဖင့္ လူမ်ိဳးစုႏွစ္ခုကို ေပါင္းကူးေပးေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေစ်းငယ္ေလးတစ္ခုပါပဲ။
593 total views, 1 views today