ထူး၊ ႐ိုးမေရဒီယိုမဂၢဇင္း

မတ္ ၂၁ ရက္။

သကၠရာဇ္တစ္ခုစီ၏ ဆယ့္ႏွစ္လရာသီတစ္ခုခ်င္းစီမွာ ရွိေခတ္အဆက္ဆက္က ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္လိုေရသေဘာနဲ႔ က်င္းပပူေဇာ္ခကတ္ေတ ႐ိုးရာပဲြေတာ္တိ အမ်ားႀကီးရွိပါေရ။ တေပါင္းလရာသီမွာေတာ့ လျပည့္နိမွာ ႐ိုးရာဓေလ့ကို ထိန္းသိမ္းေရအနီနဲ႔ မျဖစ္မနီ ျပဳလုပ္က်င္းပေလ့ရွိေရ ရခိုင့္ဓေလ့႐ိုးရာပြဲေတာ္ တစ္ခုရွိနီပါေရ။ ေဒအေၾကာင္းကို အခုသတင္းပတ္မွာ တင္ျပပီးခ်င္ပါေရ။

ေဒခ်င့္ကေတာ့ေက“သဲပုံေစတီပြဲ” လို႔ လူသိမ်ားၿပီးေက “သွ်စ္ေသာင္းေျမွာက္ပြဲ” လို႔ေခၚေဝၚေရ ဗုဒၶဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ကို အာ႐ုံျပဳ ပူေဇာ္ေလ့ရွိေရ ပြဲေတာ္ပါ။ တေပါင္းလျပည့္နိေရာက္တိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက စစ္ေတြနဲ႔ သံတြဲ႐ို႕ပိုင္ ပင္လယ္ကမ္းေျခတည္ရွိေရ ေဒသတိမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်င္းပကတ္စြာေလ့ျဖစ္ပါေရ။

ဓညဝတီေခတ္ကစၿပီးေက ရခိုင္ဘုရင္စႏၵသူရိယ၏ ပင့္ဖိတ္မႈေၾကာင့္ ဗုဒၵဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္က ရခိုင္ျပည္ (နယ္) ကို ၾကြေရာက္လာေရအခါ ဗုဒၵဘာသာဝင္ ရခိုင္လူမ်ိဳးတခ်ိဳ႕က ကိုယ္တိုင္ဖူးေျမာ္ခြင့္ရကတ္ေတပိုင္ ဝီးလံေရေဒသတိမွာ နီထိုင္သူတစ္ခ်ိဳ႕စြာ ဗုဒၶကုိ ရည္စူးၿပီးေက နီးစပ္ရာ ကမ္းစပ္ေသာင္ျပင္တိမွာ သဲနဲ႔ေစတီေဆာက္လုပ္ပူေဇာ္ရာကနီ ေပၚေပါက္လာခစြာ ျဖစ္ေရလုိ႔ ရခိုင့္႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္းတိ့ကုိ ေဖာ္ထုတ္နီေရ သာကီမ႑ိဳင္ရကၡိဳင့္ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္ဇံေမာင္က ေျပာျပပါေရ။

“ဓညဝတီေခတ္ကစၿပီးေက ရခိုင္ဘုရင္စႏၵသူရိယပင့္ဖိတ္လို႔ ဗုဒၵဘုရားရွင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၾကြေရာက္လာခါကပင္ ရခိုင္ျပည္သူ၊ ျပည္ သားတစ္မ်ိဳးလုံးစြာ ဗုဒၵဘာသာဝင္ အစစ္ျဖစ္ကတ္ပါေရ။ ယင္းတြက္နဲ႔ေလ ့နီရာတိုင္းမွာ ေစတီပုထိုးတိတည္ေရ။ တခ်ိဳ႕နီရာေဒသတိနဲ႔ ဝီးလံေရ ေသာင္တိ၊ သဲျပင္တိမွာသဲပုံေစတီတည္ေရ အေလ့အထရွိကတ္ပါေရ။”

ေဒပိုင္သဲပုံေစတီပဲြတိ ျပဳလုပ္က်င္းပ ပူေဇာ္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္နယ္အတြင္းေဘးအႏၱရာယ္ခပ္သိမ္းကင္းဝီးျခင္း၊ မိုးလီဝါသမွန္ကုန္ျခင္းတိအျပင္ က်ေရာက္လာႏိုင္ေရ အႏၱရာယ္တိစြာေလ့ ျပယ္ေပ်ာက္လားႏိုင္ေရလို႔ မွတ္ယူကတ္ပါေရ။

“ေဒပိုင္လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္(နယ္)မွာေဘးရန္ခပ္သိမ္းကင္းဝီးေရ။ မိုးလီဝါသမွန္ကန္စီပါေရ။ အႏၱရာယ္မ်ိဳးစုံျဖစ္ေပၚလာသမွ်တိကိုပူေဇာ္ပြဲလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ရခိုင္ျပည္သူ၊ ျပည္သား႐ို႕စြာ အႏၱရာယ္မက်ေရာက္ႏိုင္ပါ။”လို႔ေလ့ဦးေက်ာ္ဇံေမာင္ကျပဳလုပ္ပူေဇာ္ထားေရသဲပုံပုထိုးအနီးမွာရပ္ပနာမွတ္ယူကတ္ပုံတိကိုေျပာျပပါေရ။

ဘုရားရွင္ေပၚေပါက္လာၿပီးေရေနာက္ပိုင္းသဲပုံေစတီတည္ေရအေလ့အထစြာအခိုင္အမာျဖစ္လာၿပီးရခိုင္ဘုရင္မင္းတိအဆက္ဆက္ ဓညဝတီ၊ ေဝသာလီစေရေခတ္တိမွာစတူဘာဆိုေရ (၃ ေပနီးနီးရွိတဲ့) ေစတီေခ်တိကိုေက်ာက္လုံးတိမွာ တည္ၿပီးေက ကိုးကြယ္ခကတ္ပါေရ။ တစ္ဖက္အိမ္နီးခ်င္း အိႏၵိယႏိုင္ငံက ဗိသုကာလက္ရာတိ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းထြန္းကားလာခၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ထုဆစ္ေစတီတိကိုတည္ထားကိုးကြယ္ေရဓေလ့စြာပိုၿပီးေကတြင္က်ယ္လာခစြာပါ။

ေလးၿမိဳ႕နဲ႔ ေျမာက္ဦးေခတ္တိကိုေရာက္လာေရအခါ ရခိုင္လူမ်ိဳး႐ိုု႕၏အထြဋ္အျမတ္ျဖစ္ေတ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားကိုအေၾကာင္းျပဳၿပီးေက သွ်စ္ေသာင္းေျမွာက္ပြဲဆိုၿပီးေကရခိုင့္ဗိသုကာပညာရွင္ေတြကနာေမပီးခကတ္စြာျဖစ္ပါေရ။

“အိႏၵိယႏိုင္ငံနဲ႔ ရခိုင္နဲ႔ကတဆက္တည္းျဖစ္နီေရအတြက္ ယင္းႏိုင္ငံမွာပရိယတၱိစာပီသင္ၾကားနီေရရခိုင္ကပုဂၢိဳလ္တိရွိေရ။ ဗာရာဏသီမွာေပါ့။ ယင္းဖက္ကအတတ္ပညာတိရလာၿပီးေကရခိုင္မွာထုဆန္ေစတီတိျဖစ္ေပၚလာေရ။ ယင္းထုဆန္ေစတီတိ ျဖစ္ေပၚလာေကေလ့တေပါင္းလျပည့္ေန႔ဆိုစြာအလြန္တရာနိထူးနိျမတ္ျဖစ္ေတ။ ၁၂ လရာသီမွာဆိုေကေလ့တေပါင္းပြဲစြာသဲပုံဇာတီပြဲလို႔ ရွိပါေရ။ ေလးၿမိဳ႕နဲ႔ ေျမာက္ဦးေခတ္တိကိုေရာက္လာေရခါ ရခိုင္တိမွာသွ်စ္ေသာင္းဘုရားစြာအထြဋ္အျမတ္ျဖစ္ေတ။ “သွ်စ္ေသာင္းရွိေကရခိုင္ရွိရဖို႔” ဆိုၿပီးေတာ့ ရခိုင္၏ အထူးအထြဋ္သွ်စ္ေသာင္းဘုရားကိုတည္ေရအတြက္ဂုဏ္ျပဳၿပီးေက “သွ်စ္ေသာင္းေျမွာက္ပြဲ” ဆိုၿပီးေကရိွကပညာရွင္တိကနာေမပီးေရ။”

ေဒခ်င့္ကေတာ့ သာကီမ႑ိဳင္ရကၡိဳင့္ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ရဲ႕ နာယကတစ္ဦးျဖစ္ေတအသက္ (၇၀) ေက်ာ္အရြယ္ ဦးေမာင္သိန္းထြန္းက ျပန္ေျပာင္းေျပာျပခ်က္ပါ။

ယင္းေနာက္ပိုင္းရခိုင္ျပည္ (နယ္) ဘိုးေတာ္ေမာင္ဝိုင္းလက္ေအာက္ကိုေရာက္ရွိနီခ်ိန္ ၿမိဳ႕ဝန္ေခတ္၊ ယင္းကတဆင့္ အဂၤလိပ္ေခတ္၊ ဖဆပလေခတ္၊ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရေခတ္၊ ျပည္သူ႔ေကာင္စီေခတ္၊ ၁၉၈၈ ကာလေနာက္ၿပီးေကနဝတေခတ္စေရကာလတိမွာရခိုင္လူမ်ိဳး႐ို႕၏ ဘာသာေရး၊ သာသနာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈစေရက႑တိစြာက်င္းပခြင့္ရတလွည့္ မရတလွည့္နဲ႔ က်င္လည္နီခပါေရ။

“ေခတ္ေျပာင္းလာေရခါနဝတေခတ္ေရာက္လာေရ။ စစ္အာဏာသိမ္းထားေရအတြက္ တဆင့္စီ၊ တဆင့္စီျဖစ္လာရခါေဒခ်င့္ကိုလုပ္ရဖို႔စြာကေကာင္းအခက္အခဲျဖစ္လာေရ။ စာအုပ္ေလ့မထုတ္ရ။ မွတ္ပုံတင္ရစြာတိ။ ယင္းပိုင္ျဖစ္လာေရခါလူတိကမလုပ္ဝ့ံ။ လုပ္ရေကာင္းမွန္းေလ့မသိေတာ့ဘူး။ လူႀကီးတိကေလ့တရႊိရႊိနဲ႔ ႀကီးလာခါအတိုက္အခံေလ့မလုပ္ႏိုင္ကတ္ယာ။ မမိယေလ်ာ့နဲ႔ ျဖစ္လားကတ္ေတ။”

ေဒဂုဒီမိုကေရစီေခတ္ေရာက္လာျပန္ေကေလ့ ယင္းဓေလ့တိစြာေပ်ာက္ကြယ္လုနီးနီးျဖစ္နီခၿပီးေက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေလာက္ကမွ စတင္ၿပီးေကသာကီမ႑ိဳင္ ရကၡိဳင့္ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔ကဦးေဆာင္ၿပီးေကတတြင္က်က်ယ္က်င္းပလာခဲ့စြာျဖစ္ပါေရ။

ရခိုင္႐ိုးရာဝတ္စုံတိဝတ္ဆင္၊ အမ်ိဳးသားတိကရွိကနီစည္တီး၊ အမ်ိဳးသမီးတိက ၾကက္လွ်ာတံ၊ တံခြန္ကိုကၠား၊ မေလးဂြတိနဲ႔ (ဗုဒၵဘုရားအားပူေဇာ္ရာတြင္ လိုအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ား) ထမ္းရြက္ပနာညညီညညာနဲ႔စီတန္းလွည့္လည္ၿပီးေကကမ္းေျခဖက္ကိုဦးတည္လားၾကပါေရ။

“၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကစၿပီးေကသဲပုံေစတီပြဲကိုတေပါင္းလျပည့္နိတိုင္းလုပ္ေတ။ အခက္ခဲမရွိ။ စည္တီးလို႔ သြားတယ္။ အမ်ိဳးသမီးတတန္းစီ ၿပီးၾကာလွ်ာတံတိ၊ တံခြန္ကိုကၠားမေလးဂြတိနဲ႔ စည္တီးၿပီးေကတန္းစီးလားၿပီးကတ္ေတ။လမ္းတပိုင္းကကားစီးေရ။ ပိြဳင့္ကိုေရာက္ေကပ်ေပ်ာ္ပပါးတီးလို႔၊ မႈတ္လို႔၊ ကလို႔၊ ခုန္လို႔ယင္းပိုင္လုပ္လာစြာအခုဆိုေက ၇ ႏွစ္ေျမာက္ဗ်ာလ္။”

ဗုဒၵဘုရားရွင္ျပည္ေတာ္ဝင္ေရတေပါင္းလျပည့္နိေရာက္တိုင္းနိခင္းဖက္ ျဖားရီက်ခ်ိန္မွာသဲကိုလြယ္လင့္တကူရႏိုင္ေရအတြက္ယင္းပိုင္ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာကမ္းေျခကိုအေရာက္လာကတ္ၿပီးေကထုခၽြန္ပုံ၊ သွ်စ္ေသာင္းဘုရားပုံ၊ ထုကၠန္သိမ္ အစရွိေရဗုဒၵ႐ုပ္ပြားေတာ္ပုံတိကိုအစုအဖြဲ႔လိုက္ေသာ္လည္း၊ မိသားစုအလိုက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တစ္ဦးခ်င္းစီေသာ္လည္းေကာင္း ျပဳလုပ္ၿပီးရဟန္းသဃၤာတိကိုပင့္ဖိတ္၊ ရစက္ခ်၊ အမွ်ေဝ၊ ငါးပါးသီလခံယူကတ္ေတပိုင္ဆီးမီး၊ ပေပါက္ပန္း၊ သာသနာ့အလံစေရ လွဴဖြယ္ဝတၳဳတိကိုေလ့သဲပုံေစတီတိမွာဆက္ကပ္ပူေဇာ္ကတ္ပါသိေရ။

“၁၂ နာရီေက်ာ္ေလာက္ဆိုေကျဖားရီက်လို႔ေသာင္ထြန္းလာေရ။ယင္းအခ်ိန္မွာသဲကိုလြယ္လင့္တကူရေရ။ သူတလူ။ ငါတမားနဲ႔ မမေခ်၊ ေယာက်္ားေခ်တိဝိုင္းၿပီးေကပေပ်ာ္ပပါးလုပ္ကတ္ေတ။ အားလုံးၿပီးေရခါ လွည့္ပတ္ၿပီးေကပန္းတိ၊ ဆီမီးတိနဲ႔ပူေဇာ္ေရ။ တခ်ဳိ႕ဆိုေကေကၽြးေမြးကတ္ေတ။ ဘုန္းႀကီး၊ ရဟန္းတိကိုပင့္ၿပီးေကငါးပါးသီလခံေရ။ ေဒပိုင္ျပဳလုပ္ရေရကုသိုလ္ေကာင္းမႈအတြက္ နိဗၺာန္ေရာက္ရပါလို၏။ ဆရာေတာ္ဘုရား႐ို႕ကခ်ေပးေရအတိုင္းလိုက္ဆိုၿပီးလုပ္ရေရဓေလ့ရွိေရ။ ရစက္ခ်၊ တရားနာရတယ္။”လို႔ ဦးေမာင္သိန္းထြန္းကအဆင့္ဆင့္လုပ္ပုံတိကိုေျပာျပပါေရ။

သဲပုံေစတီတိေဆာက္လုပ္ပူေဇာ္ၿပီးေရအခါညနီပိုင္းဒီေရတက္လာခ်ိန္ကိုေစာင့္ဆိုင္းကတ္ၿပီးေစတီစြာတက္လာေရျဖားရီနဲ႔ တတူေမွ်ာပါလားခါမွ သူတို႔၏ေကာင္းမႈကုသိုလ္တိအထေျမာက္ေရလို႔ ယူဆကတ္ပါေရ။

“သဲပုံေစတီတည္ပြဲလုပ္ရျခင္းသမိုင္းကသဲပုံေစတီကိုတည္ေရ။ ေဒေစတီစြာျဖားရီအတက္အက်နဲ႔ေပါ့။ ျဖားတက္လာၿပီးေကေဒသဲပုံေစတီစြာရီမွာေမွ်ာၿပီးေကပါလားဖို႔။ ဆိုလိုစြာကအနိစၥ၊ အနတၱ၊ ဒုကၡ၊ ျဖစ္ပ်က္သေဘာမ်ိဳးေပါ့။ သခၤါရသေဘာတရား။ အသူမဆိုမၿမဲျခင္း၏အနိဌာ႐ုံေပါ့။ လူဆိုေကေလ့မၿမဲ။ ေစတီပုထုိးဆိုေကေလ့မၿမဲ။ ယင္းမၿမဲေရသေဘာတရားတိကိုဗုဒၵဘာသာဝင္အရတေယာက္နဲ႔ တေယာက္နားလည္မႈရွိေအာင္၊ ဘာသာေရးအသိအမွတ္ရွိေအာင္လုပ္ျခင္းျဖစ္ပါေရ။ ၿပီးေအာင္ေစာင့္ဖို႔ဆရာ႐ို႕ကျဖားရီတက္လာလို႔ ေစတီပုထိုးတိအားလုံးၿပိဳပ်က္လားယာဆိုခါမွဆရာ႐ုိ႕ကုသိုလ္စြာေအာင္ျမင္ေရ။”လို႔ ဦးေက်ာ္ဇံေမာင္ကသူ႐ို႕ျပဳ လုပ္ထားတဲ့ ေစတီပုထိုးတိကိုလက္ျပၿပီးေကေျပာပါေရ။

ေစာင့္ဆိုင္းနီကတ္ေတအတိုင္းျပဳလုပ္ပူေဇာ္ထားကတ္ေတသဲပုံေစတီတိတပါင္းလျပည့္ည၏ျဖားရီနဲ႔အတူေမွ်ာပါလားခ်ိန္မွာေတာ့ေကဦးေက်ာ္ဇံေမာင္နဲ႔ ဦးေမာင္သိန္းထြန္း႐ို႕အပါအဝင္ ပူေဇာ္သူတိကေတာ့ က်ေရာက္လာဖို႔ေဘးအႏၱရာယ္တိပ်က္ျပယ္သြားဗ်ာလ္ဆိုေရစိတ္ခ်မ္းေျမ့မႈနဲ႔အတူအိမ္ျပန္ကတ္ပါဗ်ာလ္။

 902 total views,  1 views today