မသန်​စွမ်းဘဝလို့စ် ​ကင်​ဂူရိခါးလ်​အာသပ်​တယ်​ ဦးစိန်​မောင်

.

အီ​ဟော်​ဘောလ်​ရင်​တယ်​ ဆောင်းဇာခြည် ဒီ​လောတယ်​။

Arakan Yoma

အက်​စောင်​ဒူလာ​ အော်​ဇောလ်​နော့စ်​ဂျပ်​ ဂေါလ်​ရောစ်​ ဥဘူးရာစ် ​စွပ်​ကျယ်​လို့စ်​ ပူရင်​ဒူဒီပီနိနင်​အော်​ဇောလ်​ ဂူရိပီဒါစ်​ညင် ​(60) ​ဘော​ဆောလ်​ ဘေရာအက်​စောင် ​ဒီ​ဒေါစ်​ဂေါ်​ရောင် ​(1)​ ဂေါင်​ဒါ​သောဂင်​ဖူဒါးပူရိဒူ​ဒေါစ်​လောက် ​ဆာလာဒူဘုလ်​အက်​ကွင်္ဘီဂျီရာစ်​ဗူး​ အော့​ဆော​ဂေါလာ​ဘောရာစ်​အာသပ်​။

တပ်​တယ် ​ဆိုက္ကားလိုစ် ​ပါနိဗူး​ဆော​ဂေါလာ၊​ဘော​တောလ်​ကူရာစ်​ဂျပ် ​ဦးစိန်​မောင်​ ဘီလီဗုလ်​မာနုထာမ်​ပင်​တယ် ​စစ်​တွေ​ဆောလ်​ မြောက်​စံပြရပ်​ကွက်​ သောထာဂျပ်​ဘေရာ အက်​စောင်​အုလ်​။
ဦးစိန်​မောင်​တယ်​ ဂေတယ် ​(2020) ​ဘော​ဆောလ် ​ဖေ​ဖော်​ဝါရီဆာမ်​ သော့စ်​အ​ကြော​ရောဂါ ဥညင်​ဒင်​ထာန်​ငင်​ မသန်​စွမ်းအုလ်​။တာတုံးအာသပ်​တယ် ​ဆိုက္ကားဝန်းရစ်​ဇီနပ်​ နော်​ဇီနပ်​မေဇိုက်​င် ​စစ်​တွေ​ဆောလ်​ ကမ်းနားလမ်း ဝန်း​သောမာနုကျုံခါးလ်​ညင် ​ဖေလီလက်​တယ် ​ဘော​တောလ်​၊ဗူး​အော​ဆော​ဂေါလာအုံးရစ်​ ဒေါ်လာဂူရီဘီဂျီနင်​တာလို့စ်​ ဂေါလ်​မာနု (8) ​စောင်​ရစ်​ခါးလ်​ဘိုက်​အာသပ်​တယ်​မာနု အက်​စောင်​အုလ်​။

အ​ကြော​ရောဂါ ဥဘာဒယ်​ ဆိုက္ကား​ ယောဆာလာစ်​နော်​ပါရိနင်​မေဇိုက်​ ပေါ်ရစ်​ဆန့်​တာ မသန်​စွမ်းထာန်​ငင့်​နော်​ပါရစ်​။ အ​ကြော​ရောဂါ အုလ်​တယ်​လိုက် ​တာမာဗာမာတုံး အ​မွေ ပါ​လောတယ် ​ဘီရာဝန်း ဘီဂျီနင်​တီငါ ​(10) လက်​လို့စ်​ တာ​ရောဂါဝန်းရစ် ​စစ်​တွေ​ဆောလ် ​အ​ကြောဆရာဝန်​လို့ စ်ေ​ဒဂါး​လော။

တီငါပူရစ်​ညင်​ဒေဂါး​လပ်​ ယောတာထာန်​ငင်​အာဂယ်​ဒူလာ ​နော်​အုလ်​။ဦးစိန်​မောင် ​တုံး​ဂေါလ်​ရောမာနုကျုံခါးလ်​ဘိုက်​လိုက်​တာ​ ဆိုက္ကားဝန်းရစ်​အက်​တင်​လိုစ် ​မေဇိုက်​ညင် ​ကမ်းနားလမ်း​သောအက်​ဒိန်​ မာချူဘိလ်​လာ (3) ဂေါငျဒါသောဗူးအောဆောဂေါလာ၊ ဘောတောလျ (20) ဝါးရစျဆိုက်ကား​ သောတူလီနင်​ရိုက်​ဂျော (9)​ ဂေါင်​ဒါ ဥလပ်​ဂေါလ်​ရောစ်​ဖီရစ်​။ သီဒူလာ​ ဘော​တောလ်​၊ဗူး​ဆော​ဂေါလာ (20) ဝါးပါလပ်​တီငါ (3/4 ) အာဇာလ်​ပိုက်​။​

အောဖိစ်​ဏာဒါဒိန်​ဥလပ် ​မာနုကျုံ ကမ်းနားလမ်း​ သော​ဘောခါးလ်​အာဂယ်​ဒိန်​ရစ်​ ဆားလပ်​ ဘီချီးအာ​ဂျောင်းတယ်​လိုက် ​ဗူး​အော​ဆော​ဂေါလာ၊​ဘော​တောလ် ​(30) အာနိပါကူ​လော။ သီဒူလာဒိန်​ဥလပ်​ ဦးစိန်​မောင်​တယ်​ မော်​ခူဇီဂူရိ​ဂေါလ်​ရောစ်​ဖီရီအာယစ်​။

ကိုဗစ်​ဇူးဒီ စစ်​တွေကမ်းနားလမ်း ရစ်​ယာယီဏာဒီထူယစ်​တယ်​လိုက်​ ဘော​တော်​၊ဗူး​အော​ဆော​ဂေါလာ တော်​ဂိုက်​နော်​ပိုက်​ဂျပ်​လိုက် ဦးစိန်​မောင် ​ဂေါလ်​ရော မာနုကျုံခါးလ်​ဏာ ဇူးဒီမာမာလာဥယစ်​ဘီလီကူ​လော။ ကမ်းနားလမ်း ရစ်​ဏာဒီထူယစ်​လိုက် ​တာရား​ဂေါလ်​ရော​ ဒေါ်ဝါးဒုတ်​အက်​ကာလက်​ပါ​လော ကူလက်​။

ကမ်းနားလမ်း ရစ်​အစိုးရတုံး ယာယီဏာဒီထွာ​သော့စ်​ ဦးစိန်​မောင်​ ဒေါ်ဝါး​ဂေါလ်​ရောစ် မာနုကျုံ​ဂေါ်ဒါဒုတ်​လက်​ပါယစ်​တယ် ​နော့စ်​ကမ်းနားလမ်း​ သောဥညာ​ဘော​တောလ်​၊ဗူး​အော​ဆော​ဂေါလာ​တော်​ဂိုက်​ဂျပ် ​(35) ​ဘော​ဆောလ် ​ဦး​မောင်​ဘု ​ယောအာဂျိလ်​။

တပ်​တယ် ​BXT ကမ်းနားလမ်း ကာကျီး​ယောဇာစိမ့်​ဒီ ဥလပ်​အိမ့်​ဒီ ကမ်းနားလမ် းဒူလာဗူး​အော​ဆော​ဂေါလာ​နော်​ပိုက်​။ အိန်​ကာကျီးသပ်​ အဓိက​ ထောင့်​တယ်​။ အိန့်​ဒီဏာဒါ ပုလိပ်​ကျုံ​ယောရာဂါးလက်​ သောတာရား​ဂေါလ်​ရေ ာ​ဒေါ်ဝါး မာမာလာဥယစ်​ဆန့်​ ဆာလာဒုလ်​ဗုလ်​အက်​ကွရစ်​ဒူရိရက်​ချောက် ​ဥညင်​ကူ​ဒေဂါး​လော။

​ဦး​မောင်​ဘု တုံးဇီ​ပေါ်ဝိုင် ​(3) ​စောင်​လို့စ်​ ဘီရီအက်​စောင်​ ထာညင်​ဇီ ​ပေါ်ဝိုင် ​အီကုလ်​လို့စ် ​ခါးလ်​ဏာဇူးဒီ​ဘော​တောလ်​၊ ဗူး​အော​ဆော​ဂေါလာ​တော်​ဂတ်​တယ် ​(5) ​ဘော​ဆောလ်​အုလ်​ ဘီလီထာမ်​ပါလာမ်​။တာဒူလာမာနု ဘီချီးအာသပ်​။ ဘီရီအိုင်​ ယောဂူရာ​ပေါ်ဝိုင်​ယော ဥလက်​။ကိုဗစ်​လိုက်​ကမ်းနားလမ်း ဏာဒါ​ယောဗျာကုံ ဒုတ်​လက်​ပါလက် ​ဆန့်​ဆာလာ ဒူဗုလ်​ရစ်​ဘာရစ်​တူလီအက်​တင်​လိုစ်​ တူလာစ်​ညင်​အာဒီဇာစ်​တယ် ​ဦး​မောင်​ဘု ကူ​လော။

ဦး​မောင်​ဘု ဒူလာ​ဘော​တောလ်​၊ဗူး​ဆော​ဂေါလာ​တော်​ဂိုက်​ညင်​ ဂေါလ်​ရောမာနု ခါးလ်​ဏာလိုက်​တီငါ​တော်​ဂိုက်​တယ်​ ဦး​စိန်​မောင် ​ဥလပ်​အီကင်​မာန့်​နော်​ဂူရိတ်​ဂျပ်​ ဆိုက္ကား (30) ​ဘော​ဆောလ်​ဆာလာ​လော်​ကူ​ဒေဂါး​လော။

(2015) ​ဘော​ဆောလ်​ရောစ်​ တိန်​ဆာလ်​လာလို့စ်​ ဒီဆာလ်​လာ ဆိုင်​ကယ်​ ဘီချီးဝါး​ သော​ဆိုက္ကားဆူရိမ်​ညှာ​ကော်​မီအာယစ်​တယ်​လိုက်​ အက်​ဒိန်​နပ်​တီငါတိန်​အာဇာလ်​လို့စ်​ နော်​ခါရာလို့စ်​ ဆိုက္ကား​နော်​ဆာလာ​လော်​။သီပီဂျပ်​ (2015)​ ဘော​ဆောလ်​ရောစ် ​စစ်​တွေ​ သောစ်​ NGO/INGO အဖွဲ့အစည်း မာသပ်​သန့်​ရှင်း​ရေးဂူရိနင်​ အက်​မစ်​ဂျပ်​ (2) လက်​ တီငါပါလို​ဂေါလ်​ရောလိုက် ​ဆာမ်​တီ​အော။သန့်​ရှင်း​ရေး​ဂေါ်ရား (5)​ ဘော​ဆောလ်​ဝါ​သော ( 2019) ​ဘော​ဆောလ်​ရောစ်​ ဦးစိန်​မောင်​လိုက် ​ခေါရက်​စူမီအာလ်​။

ကိုဗစ်​-19​ ကော်​ဂျပ်​ကမ္ဘာ့ကပ်​ရောဂါလိုက်​ ဒူဏီယာဝန်း​သောအီ​ရောဂါဝန်း ဥအာသပ်​တယ်​လိုက်​ဦးစိန်​မောင်​ သန့်​ရှင်း​ရေး​ ဂေါ်ရစ်​တယ်​ ဂေါလ်​ရောမာနုကျုံ​ ယောဂါဒါတ်​ဖီရီ​ဂေလက်​တယ်​လိုက်​ဦး​စိန်​မောင်​ အက်​စောင်​ကင်​နိုက် ​ဂူရိဥအာသပ်​။ သီပီဂျပ်​ကိုဗစ်​ရောဂါ ဥဘာဒယ် အီဒူလာဆိုက္ကားလို့စ် ​ဘော​တောလ်​၊ဗူး​အော​ဆော​ဂေါလာ​တော်​ဂိုက်​ယစ်​ဆန့်​ကူ​လော။

ခါးလ်​ဏာ​ယောဇီ​ပေါ်ဝိုင်​ အီကုလ်​ယော​ဂေါလ်​ရောစ်​တယ် ​(10) ​ကေလက်​ဥဒတ်​တယ် ​ပေါ်ဝိုင်​အာသပ်​။တာရားလိုက်​ ဘော​တောလ်​၊ဗူး​ဆော​ဂေါလာ​ပေဒါစ်​တီငါ​တော်​ဂိုက်​ အာသပ်​ဆန့် ​ဦးစိန်​မောင်​ ကူ​ဒေဂါး​လော။ ဇီ​ပေါ်ဝိုင် ​(8)​ စောင်​သော (2) ​စောင်​ဗျာဂူရိနင် ​(6)​ စောင်​လိုက်​တာ​ ဘေရာဝါး ဦး​စိန်​မောင်​တယ်​ ထာန်​မသန်​စွမ် းဂူရိတီငါ​တော်​ဂိုက်​ဂျီ အာသပ်​ယာဝန်းတာ ဘီရီဥ​လောတယ်​ ဒေါ်လှယဉ်​ ငတ်​ကူ​လော။

သီဘီဂျီးရာစ်​ ကိုဗစ်​လိုက်​ ကမ်းနားလမ်း ရစ်​အစိုးရတုံး ယာယီဏာဒီ​လော်​။သီကာလပ်​ ဘော​တောလ်​၊ဗူး​ဆော​ဂေါလာ​ယေ ာ​တော်​ဂိုက်​နော်​ပါရစ်​လိုက်​ ခါးလ်​ပိုက်​ဇူးဒီဒုတ်​ ဘီချီးအုလ်​။မီ​ယော​ ဂေါလ်​ရောကင်​အုံ​ဂေါ်ရား​ပေါ်ရစ်​တယ်​လိုက် ဘာရာစ်​နယ်​လီ​နော်​ပါရစ်​။ ဇီ​ပေါ်ဝိုင်​ (8)​ စောင်​တုံးဒင်​ဂွ (2) ​စောင်​ဂါဂါ​ဂေါလ်​တယ်​လိုက် ​ဗိုက်​ဒီ​နော်​ပါရိ​ဂျောင်းဆန့်​ ဦး​စိန်​မောင်​ ကူ​ဒေဂါး​လော။

ကမ်းနားလမ် း​သောစ်​ဥညာ မာနု​ယေ ာ​ပေဒင်​တယ်​လိုက်​ ဦးစိန်​မောင်​ ဂေါ်ဒါပါပိုက်​လောဘ​ မော်​လို့စ်​ တော်​ဂတ်​တယ်​ နော့စ်​ဒိန်​နော်​ဟောဆားလစ်​တီငါရစ် ​ဘော​တောလ်​၊ဗူး​ဆော​ဂေါလာပါလပ် သီဒိန်နာဝါးအာပေဒါစ်ညင် ဥညာမာနုကျုံ ယောတော်ဂိုက်ပါရစ်ဖင့်ထူဂျီးဇိုက်ဆန့် ဦးစိန်မောင် မော်ခူဇီးဂူရိ ကူဒေဂါးလော။

သီဒူလာဗူးဆောဂေါလာလို့စ် ဘောတောလ်တော်ဂစ်ညင် ဂေါလ်ရောမာနု ခါးလ်ဏာလိုက် ဂူရိအာဆောင့်တယ် စစ်တွေဆောလ်ရောစ် ဘီဂျီရာစ်အာငုလ်ဂူဒါစ်ညင် ပူရာစ်နော်ပါရစ် ဘီလီ မော်ဂူရာလို့စ် ဦးစိန်မောင်။

 316 total views,  1 views today